Η αμερικανική οικονομία εξαρτάται όλο και περισσότερο από το πλουσιότερο 10% των πολιτών. Με όλες τις προβλέψιμες συνέπειες όσον αφορά τις δημοσιονομικές πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ, και τις δυσαρέσκειες για τις αυξανόμενες ανισότητες, που τροφοδοτούν τον λαϊκισμό σε έναν φαύλο κύκλο.
Το συμπέρασμα προέρχεται από μελέτη της Moody’s Analytics,[1] η οποία βασίζεται σε στοιχεία της Fed . Σύμφωνα με την έρευνα, το 10% που κερδίζει τουλάχιστον 250.000 δολάρια το χρόνο ευθύνεται τώρα για το 49,7% των δαπανών που πραγματοποιούν οι Αμερικανοί καταναλωτές, δηλαδή το ήμισυ του συνόλου. Αγοράζει είδη πολυτελείας, πραγματοποιεί ακριβές διακοπές, ίσως σπίτια, οδηγούμενο από κέρδη στο χρηματιστήριο ή από την ανατίμηση της ακίνητης περιουσίας που έχει ήδη υπό την κατοχή του. Μόνο από τον Σεπτέμβριο του 2023 έως τον Σεπτέμβριο του 2024 αύξησε τις αγορές κατά 12%. Όλα τα άλλα κοινωνικά στρώματα , δηλαδή η μεσαία και εργατική τάξη, αντιθέτως παρουσιάζουν μείωση των καταναλωτικών δαπανών τους.
Σε μια οικονομία άνω των 20 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, τα δύο τρίτα της οποίας υποστηρίζονται από καταναλωτικές δαπάνες, αυτό σημαίνει ότι αυτή η ομάδα πλούσιων πολιτών κυριαρχεί, παρόλο που αντιπροσωπεύει το ένα δέκατο του πληθυσμού. Ο πρώτος προβληματισμός είναι ηθικός και αφορά τη δικαιοσύνη του συστήματος. Το δεύτερο είναι πολιτικό, επειδή οι ψηφοφόροι που τιμωρήθηκαν περισσότερο από αυτή την ανισότητα ψήφισαν σε μεγάλο βαθμό υπέρ του Τραμπ. Παρόλα αυτά ο Τραμπ αποδεκατίζει τους δημόσιους υπαλλήλους, με το σιδεροπρίονο στο χέρι του Έλον Μασκ, ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι ενέκριναν νόμο για τον προϋπολογισμό που περιλαμβάνει 4.500 δισ. φοροελαφρύνσεις, κυρίως για τους πλουσιότερους, και 2.000 δις περικοπές δαπανών, δηλαδή πολλές υπηρεσίες για τους φτωχότερους. Ήρθε η ώρα να αντιληφθούμε την πραγματικότητα: οι ΗΠΑ αυξάνουν τις ταξικές ανισότητες παρά τα περί αντιθέτου λεγόμενα.
Αυτό που βλέπουμε είναι το τέλος ενός υποδείγματος καπιταλιστικής ανάπτυξης που γεννήθηκε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά που δεν λειτουργεί για δεκαετίες. Ο μέσος Αμερικανός χωρίς πτυχίο κολεγίου δεν είναι καλύτερα σήμερα από ό,τι ήταν πριν από πενήντα χρόνια. Το εισόδημά του δεν έχει αυξηθεί, ενώ η ανισότητα έχει αυξηθεί πολύ. Και ο Τραμπ μπόρεσε να συγκεντρώσει δυνάμεις που δεν έχουν τίποτα κοινό – βασιλιάδες της τεχνολογίας όπως ο Μασκ, χαμένοι της παγκοσμιοποίησης και υπερφιλελεύθεροι του Heritage Foundation – για να προσφέρει τις λύσεις του. Το πρόβλημα είναι ότι αυτές δεν είναι λύσεις που θα λειτουργήσουν: οι δασμοί για παράδειγμα, δεν θα βελτιώσουν την οικονομική κατάσταση των Αμερικανών. Απεναντίας
[1] https://www.linkedin.com/posts/mark-zandi-667086350_the-us-economy-depends-more-than-ever-on-activity-7303169529705119744-UxEY
