Η ανάπτυξη της τουρκικής αμυντικής τεχνολογίας και βιομηχανίας πήρε χρόνο, περίπου 20 χρόνια, αλλά τελικά φαίνεται ότι έχει αποδώσει καρπούς, όχι βέβαια όπως τους παρουσιάζει το τουρκικό κατεστημένο, αλλά σε ικανοποιητικό επίπεδο ώστε ενδυναμώνει την ισχύ των ενόπλων δυνάμεών της αλλά παράλληλα και να προκαλεί πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην οικονομία της.
Δεν πρέπει να θεωρούμε ότι η Τουρκία έχει αποκτήσει αυτονομία στην παραγωγή οπλικών συστημάτων, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας είναι εισαγόμενη ( η προστιθέμενη αξία δεν πρέπει να υπερβαίνει το 40,0%) και επίσης εισαγόμενες είναι οι απαιτούμενες πρώτες ύλες, τα ημικατεργασμένα, και σειρά από προϊόντα απαραίτητα για τη δημιουργία των τελικών προϊόντων.
Βέβαια η ανάπτυξη της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας δίνει σημαντικούς βαθμούς ελευθερίας με την έννοια ότι μπορεί να προχωρήσει σε παραγωγή των ποσοτήτων που επιθυμεί, χωρίς να χρειάζεται την έγκριση του εκάστοτε προμηθευτή, ενώ, ίσως το σημαντικότερο, έχει την τεχνολογία και την τεχνογνωσία να αναπτύξει ελεύθερα και κατά βούληση νέες εκδόσεις με καλύτερες επιδόσεις και επιχειρησιακά χαρακτηριστικά.
Μια απλή σύγκριση με το τι συμβαίνει στην Ελλάδα όπου δεν υπάρχει σχεδιασμός για την εθνική αμυντική βιομηχανία και εισάγονται τεχνολογία και οπλικά συστήματα από το εξωτερικό, καθιστά κατανοητό τη διαφορά. Η πολύ χαμηλή έως ασήμαντη προστιθέμενη αξία της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας δεν δημιουργεί πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στη μεγέθυνση του ΑΕΠ ενώ αντιστοίχως, λόγω των εισαγωγών, την επιβαρύνει. Με απλά λόγια ενώ στη Τουρκία υπάρχει συμβολή στη μεγέθυνση του ΑΕΠ, στην Ελλάδα , οικονομικά, λειτουργεί ουσιαστικά ως κόστος.
Θα πρέπει όμως να σημειώσουμε ότι δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα της τουρκικής προπαγάνδας σχετικά με τα επιτεύγματα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας: ναι μεν η τουρκική αμυντική βιομηχανία σχεδιάζει και αναπτύσσει σύγχρονης τεχνολογίας οπλικά συστήματα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι εντάσσονται στο τουρκικό οπλοστάσιο αμέσως και σε μεγάλους αριθμούς. Στην πραγματικότητα τα περισσότερα οπλικά συστήματα που παράγει η τουρκική αμυντική βιομηχανία ούτε έχουν ενταχθεί στο τουρκικό οπλοστάσιο ούτε έχει υπογραφεί κάποιο συμβόλαιο για την απόκτηση τους. Αυτό σημαίνει ότι και στον τομέα αυτό διαπιστώνεται μια υπερφιλόδοξη επιμονή προερχόμενη κυρίως από τον Ερντογάν, ο οποίος θέλει να χρησιμοποιήσει τα επιτεύγματα της αμυντικής βιομηχανίας τόσο για εσωτερικούς λόγους όσο και για διπλωματικούς. Άλλωστε, πλέον, οι μεγαλύτερες τουρκικές βιομηχανίες βρίσκονται υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχό του.
Αναφέρουμε ορισμένα στοιχεία για την τουρκική αμυντική βιομηχανία.
Σύμφωνα με την Έκθεση της the Defense and Aerospace Industry Manufacturers Association, του 2019, τα έσοδα του τομέα ήταν 10,9 δις δολάρια, αυξημένα κατά 24,0% σε σχέση με το 2018 (8,8 δις δολάρια). Οι εξαγωγές ανήλθαν σε 3 δις δολάρια και ήταν αυξημένες κατά 40,0% σε σχέση με το 2018 (2,2 δις δολάρια). Αλλά αυξημένες ήταν και οι εισαγωγές που αφορούν τον τομέα. Μάλιστα υπερέβησαν το ύψος των αντίστοιχων εξαγωγών : 3,1 δις δολάρια αυξημένες κατά 28,0% σε σχέση με το 2018 (2,4 δις δολάρια). Τα στοιχεία αυτά δείχνουν τη μεγάλη εξάρτηση της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας από τις εισαγωγές πρώτων υλών, ημικατεργασμένων και τελικών προϊόντων.
Οι δαπάνες σε Έρευνα και Ανάπτυξη αυξήθηκαν κατά 15,0% (2019: 1,7 δις δολάρια , 2018: 1,4 δις δολάρια). Ειδικά αυξήθηκαν οι δαπάνες που αφορούν στην υψηλή τεχνολογία της αμυντικής βιομηχανίας.
Οι νέες παραγγελίες το 2019, ύψους 10,7 δις δολάρια, ήταν μειωμένες κατά 12,0% σε σχέση με το 2018. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών σήμερα ο τουρκικός αμυντικός τομέας είναι σε θέση να καλύψει το 90,0% της εγχώριας ζήτησης (δηλαδή των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας). Βρίσκεται δηλαδή πολύ κοντά στο σημείο κορεσμού. Η ανάγκη μεγέθυνσης των εξαγωγών είναι πλέον απαραίτητη μετά την μεγάλη επέκταση της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας, τα τελευταία 20 χρόνια και ειδικά μετά το 2016 με την άμεση καθοδήγηση του Ερντογάν.
Περίπου 50 χιλιάδες εργαζόμενοι απασχολούνται στις αμυντικές βιομηχανίες.
Θα πρέπει όμως να σημειώσουμε ότι ναι μεν η τουρκική αμυντική βιομηχανία σχεδιάζει και αναπτύσσει σύγχρονης τεχνολογίας οπλικά συστήματα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι εντάσσονται στο τουρκικό οπλοστάσιο αμέσως και σε μεγάλους αριθμούς. Στην πραγματικότητα τα περισσότερα οπλικά συστήματα που παράγει η τουρκική αμυντική βιομηχανία ούτε έχουν ενταχθεί στο τουρκικό οπλοστάσιο ούτε έχει υπογραφεί κάποιο συμβόλαιο για την απόκτηση τους. Από την άλλη, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια άνοδο στις εξαγωγές τουρκικής προέλευσης συστημάτων, αποτέλεσμα της προσπάθειας των τουρκικών αμυντικών βιομηχανιών να επιβιώσουν σ’ ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον.
