Στην Τουρκία η κανονικότητα στους
ρυθμούς ανάπτυξης δείχνει ότι επανέρχεται, καθώς τα
ρυθμούς ανάπτυξης δείχνει ότι επανέρχεται, καθώς τα
δημοσιονομικά και νομισματικά μέτρα
“εκτάκτου ανάγκης”(Αύξηση μισθών στο
δημόσιο τομέα και των δαπανών για την ασφάλεια και άμυνα, μείωση στο
διατραπεζικό επιτόκιο μίας ημέρας, μείωση στα όρια του ποσοστού των
υποχρεωτικών καταθέσεων των εμπορικών τραπεζών στην κεντρική τράπεζα και χαλάρωση
των μακροπροληπτικών κανόνων, ιδιαίτερα στην καταναλωτική πίστη) απέδωσαν
καρπούς.
“εκτάκτου ανάγκης”(Αύξηση μισθών στο
δημόσιο τομέα και των δαπανών για την ασφάλεια και άμυνα, μείωση στο
διατραπεζικό επιτόκιο μίας ημέρας, μείωση στα όρια του ποσοστού των
υποχρεωτικών καταθέσεων των εμπορικών τραπεζών στην κεντρική τράπεζα και χαλάρωση
των μακροπροληπτικών κανόνων, ιδιαίτερα στην καταναλωτική πίστη) απέδωσαν
καρπούς.
Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ εκτιμάται ότι
θα ανέλθει σε 5,1% το 2017 και σε 3,5%το 2018 (ΔΝΤ). Οι προβλέψεις της ΕΕ είναι
ελάχιστα πιο ευνοϊκές. Βασική κινητήρια δύναμη της μεγέθυνσης ήταν ο κατασκευαστικός κλάδος. Επίσης, οι εξαγωγές, λόγω και της υποτιμημένης
τουρκικής λίρας το 2017, βοήθησαν στην ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας.
Αντιθέτως η ιδιωτική κατανάλωση δεν ακολούθησε τις προβλέψεις.
θα ανέλθει σε 5,1% το 2017 και σε 3,5%το 2018 (ΔΝΤ). Οι προβλέψεις της ΕΕ είναι
ελάχιστα πιο ευνοϊκές. Βασική κινητήρια δύναμη της μεγέθυνσης ήταν ο κατασκευαστικός κλάδος. Επίσης, οι εξαγωγές, λόγω και της υποτιμημένης
τουρκικής λίρας το 2017, βοήθησαν στην ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας.
Αντιθέτως η ιδιωτική κατανάλωση δεν ακολούθησε τις προβλέψεις.
Η ανεργία, το 2017, βρίσκεται στο επίπεδο, του
10,5%.
10,5%.
Στην Τουρκία τα μέτρα δημοσιονομικής
και νομισματικής χαλάρωσης που τέθηκαν σε εφαρμογή από το β’ εξάμηνο του 2016
και μετά ώθησαν το γενικό επίπεδο τιμών σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα και αρκετά
μακριά από τον επίσημο στόχο της κεντρικής τράπεζας, 5%. Ο πληθωρισμός στην
Τουρκία τον Ιανουάριο του 2018 ήταν 10,35% ενώ ο κινητός μέσος των δώδεκα μηνών
ανήλθε στο 11,23%.
και νομισματικής χαλάρωσης που τέθηκαν σε εφαρμογή από το β’ εξάμηνο του 2016
και μετά ώθησαν το γενικό επίπεδο τιμών σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα και αρκετά
μακριά από τον επίσημο στόχο της κεντρικής τράπεζας, 5%. Ο πληθωρισμός στην
Τουρκία τον Ιανουάριο του 2018 ήταν 10,35% ενώ ο κινητός μέσος των δώδεκα μηνών
ανήλθε στο 11,23%.
Η Τουρκία, μετά από μια τριετία πλεονασματικών
προϋπολογισμών, το 2016 έκλεισε με μικρό έλλειμμα της τάξεως του 0,9% του ΑΕΠ,
ως αποτέλεσμα των μέτρων πολιτικής που εφαρμόστηκαν στην προσπάθεια να
μετριαστούν οι αρνητικές συνέπειες της πολιτικοοικονομικής κρίσης. Το 2017 επίσης
αναμένεται να κλείσει με μεγαλύτερο έλλειμμα 2,4%. Για το 2018 προβλέπεται
περαιτέρω χειροτέρευση.
προϋπολογισμών, το 2016 έκλεισε με μικρό έλλειμμα της τάξεως του 0,9% του ΑΕΠ,
ως αποτέλεσμα των μέτρων πολιτικής που εφαρμόστηκαν στην προσπάθεια να
μετριαστούν οι αρνητικές συνέπειες της πολιτικοοικονομικής κρίσης. Το 2017 επίσης
αναμένεται να κλείσει με μεγαλύτερο έλλειμμα 2,4%. Για το 2018 προβλέπεται
περαιτέρω χειροτέρευση.
Παρά την αύξηση των εξαγωγών το
εμπορικό ισοζύγιο της Τουρκίας επιδεινώθηκε περαιτέρω από 7,8% του ΑΕΠ ΤΟ 2016,
σε 8,4% του ΑΕΠ το 2017, λόγο του υψηλότερου ρυθμού αύξησης των εισαγωγών.
Επίσης το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσιάζει έλλειμμα της τάξεως του
4,0% (2017) παρά τη βελτίωση των τουριστικών ροών. Και εδώ οι προοπτικές
χειροτερεύουν λόγο της αναμενόμενης συνεχούς αύξησης των εισαγωγών.
εμπορικό ισοζύγιο της Τουρκίας επιδεινώθηκε περαιτέρω από 7,8% του ΑΕΠ ΤΟ 2016,
σε 8,4% του ΑΕΠ το 2017, λόγο του υψηλότερου ρυθμού αύξησης των εισαγωγών.
Επίσης το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσιάζει έλλειμμα της τάξεως του
4,0% (2017) παρά τη βελτίωση των τουριστικών ροών. Και εδώ οι προοπτικές
χειροτερεύουν λόγο της αναμενόμενης συνεχούς αύξησης των εισαγωγών.
Στην Τουρκία οι ρυθμοί πιστωτικής
επέκτασης παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα. Ο δείκτης της κεφαλαιακής επάρκειας του τραπεζικού
συστήματος της χώρας βρίσκεται στο 14% , με ελάχιστο όριο το 12%.
επέκτασης παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα. Ο δείκτης της κεφαλαιακής επάρκειας του τραπεζικού
συστήματος της χώρας βρίσκεται στο 14% , με ελάχιστο όριο το 12%.
Συνεχίζεται η αύξηση του δανεισμού των
επιχειρήσεων, σε ξένο νόμισμα, καθιστώντας τις επιχειρήσεις ευάλωτες στις αλλαγές
των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών. Η Τουρκία ετησίως χρειάζεται να
αναχρηματοδοτεί υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα περίπου στο 25,0% του ΑΕΠ, (το ΑΕΠ
ανέρχεται περίπου σε 880 δις δολάρια). Επίσης
, μπορεί να αναχρηματοδοτείται το εξωτερικό χρέος, μέχρι σήμερα, αλλά με
αυξανόμενο κόστος. Επιπροσθέτως, οι υψηλές επενδυτικές δαπάνες στον κλάδο των
ακινήτων σε συνδυασμό με τη χρηματοδότησή
τους από υψηλό τραπεζικό δανεισμό αυξάνουν κατακόρυφα τον κίνδυνο από τη
δημιουργούμενη «φούσκα των ακινήτων». Ένα μέρος του αυξανόμενου τραπεζικού
δανεισμού χρηματοδοτείται από ξένο δανεισμό ο οποίος συνεχώς ανακυκλώνεται με
μεγαλύτερη διάρκεια ωρίμανσης. Οι τράπεζες έχουν μεταφέρει μέρος του συναλλαγματικού κινδύνου στις επιχειρήσεις
και μέρος στους ξένους επενδυτές.
επιχειρήσεων, σε ξένο νόμισμα, καθιστώντας τις επιχειρήσεις ευάλωτες στις αλλαγές
των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών. Η Τουρκία ετησίως χρειάζεται να
αναχρηματοδοτεί υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα περίπου στο 25,0% του ΑΕΠ, (το ΑΕΠ
ανέρχεται περίπου σε 880 δις δολάρια). Επίσης
, μπορεί να αναχρηματοδοτείται το εξωτερικό χρέος, μέχρι σήμερα, αλλά με
αυξανόμενο κόστος. Επιπροσθέτως, οι υψηλές επενδυτικές δαπάνες στον κλάδο των
ακινήτων σε συνδυασμό με τη χρηματοδότησή
τους από υψηλό τραπεζικό δανεισμό αυξάνουν κατακόρυφα τον κίνδυνο από τη
δημιουργούμενη «φούσκα των ακινήτων». Ένα μέρος του αυξανόμενου τραπεζικού
δανεισμού χρηματοδοτείται από ξένο δανεισμό ο οποίος συνεχώς ανακυκλώνεται με
μεγαλύτερη διάρκεια ωρίμανσης. Οι τράπεζες έχουν μεταφέρει μέρος του συναλλαγματικού κινδύνου στις επιχειρήσεις
και μέρος στους ξένους επενδυτές.
Συμπερασματικά
η κατάσταση της οικονομίας της Τουρκίας εξακολουθεί να βρίσκεται σε μια κατάσταση
αβεβαιότητας η οποία κρύβει κινδύνους που ανά πάσα στιγμή μπορούν να
εκδηλωθούν.
η κατάσταση της οικονομίας της Τουρκίας εξακολουθεί να βρίσκεται σε μια κατάσταση
αβεβαιότητας η οποία κρύβει κινδύνους που ανά πάσα στιγμή μπορούν να
εκδηλωθούν.