Κατά
πόσο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η άποψη ότι στην Τουρκία τα τελευταία
10 χρόνια έχει συντελεστεί ένα οικονομικό θαύμα;
πόσο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η άποψη ότι στην Τουρκία τα τελευταία
10 χρόνια έχει συντελεστεί ένα οικονομικό θαύμα;
Η τουρκική
οικονομία όπως αναλύω με μεγάλη λεπτομέρεια στο βιβλίο που έγραψα μαζί με τον
Σταύρο Λυγερό «ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΤΙ;» Εκδόσεις Πατάκη 2013, παρουσίασε
μεγάλη μεγέθυνση του ΑΕΠ , περίπου κατά 6,0% ετησίως , και ανάπτυξη σε όλους τους
τομείς της οικονομίας. Το ΑΕΠ είναι περίπου 800 δις δολάρια έναντι 200 δις
δολαρίων το 2002.
οικονομία όπως αναλύω με μεγάλη λεπτομέρεια στο βιβλίο που έγραψα μαζί με τον
Σταύρο Λυγερό «ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΤΙ;» Εκδόσεις Πατάκη 2013, παρουσίασε
μεγάλη μεγέθυνση του ΑΕΠ , περίπου κατά 6,0% ετησίως , και ανάπτυξη σε όλους τους
τομείς της οικονομίας. Το ΑΕΠ είναι περίπου 800 δις δολάρια έναντι 200 δις
δολαρίων το 2002.
Η όλη μεγέθυνση
βασίστηκε στις μαζικές ιδιωτικοποιήσεις και στην εισροή Άμεσων ξένων επενδύσεων
και επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ο τεράστιος όγκος χρηματικών εισροών κατευθύνθηκε
σε όλους τους τομείς της οικονομίας αλλά κυρίως στον τραπεζικό τομέα (32,0% του
συνόλου) στις υπηρεσίες (24,0%) στην αγορά ακινήτων (18,0%) και στη βιομηχανία
(26,0%). Παράλληλα ο αναμορφωμένος τραπεζικός τομέας προχώρησε σε μια άνευ
προηγουμένου πιστωτική επέκταση προς την οικονομία τροφοδοτώντας την ιδιωτική
κατανάλωση και την αγορά ακινήτων. Η αναδιάρθρωση της τουρκικής οικονομίας
στηρίχτηκε και στηρίζεται στην συνεχή εισροή πόρων κάτι που αποτελεί όμως και
την αχίλλειο πτέρνα της. Πράγματι η τουρκική οικονομία δυνάμωσε αλλά
παρουσιάζει και πολλά στοιχεία αδυναμίας (μεγάλο έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών
συναλλαγών, υψηλό πληθωρισμό, υψηλή ανεργία , υψηλή εξάρτηση από την ενέργεια
που δεν διαθέτει) αλλά και έντονα προβλήματα πολιτιστικού και πολιτικού
ενδιαφέροντος που άπτονται της οικονομικής δραστηριότητας.
βασίστηκε στις μαζικές ιδιωτικοποιήσεις και στην εισροή Άμεσων ξένων επενδύσεων
και επενδύσεων χαρτοφυλακίου. Ο τεράστιος όγκος χρηματικών εισροών κατευθύνθηκε
σε όλους τους τομείς της οικονομίας αλλά κυρίως στον τραπεζικό τομέα (32,0% του
συνόλου) στις υπηρεσίες (24,0%) στην αγορά ακινήτων (18,0%) και στη βιομηχανία
(26,0%). Παράλληλα ο αναμορφωμένος τραπεζικός τομέας προχώρησε σε μια άνευ
προηγουμένου πιστωτική επέκταση προς την οικονομία τροφοδοτώντας την ιδιωτική
κατανάλωση και την αγορά ακινήτων. Η αναδιάρθρωση της τουρκικής οικονομίας
στηρίχτηκε και στηρίζεται στην συνεχή εισροή πόρων κάτι που αποτελεί όμως και
την αχίλλειο πτέρνα της. Πράγματι η τουρκική οικονομία δυνάμωσε αλλά
παρουσιάζει και πολλά στοιχεία αδυναμίας (μεγάλο έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών
συναλλαγών, υψηλό πληθωρισμό, υψηλή ανεργία , υψηλή εξάρτηση από την ενέργεια
που δεν διαθέτει) αλλά και έντονα προβλήματα πολιτιστικού και πολιτικού
ενδιαφέροντος που άπτονται της οικονομικής δραστηριότητας.
Τι προσέφερε στην
Τουρκία ο Ταγίπ Ερντογάν και πόσο αλήθεια είναι ότι τη μετέτρεψε σε μια
περιφερειακή υπερδύναμη;
Τουρκία ο Ταγίπ Ερντογάν και πόσο αλήθεια είναι ότι τη μετέτρεψε σε μια
περιφερειακή υπερδύναμη;
Ο Ερντογάν προσέφερε
μέχρι σήμερα την απαραίτητη πολιτική σταθερότητα η οποία ήταν αναγκαία για την
απόκτηση εμπιστοσύνης από τα ξένα κεφάλαια για να εισρεύσουν στην τουρκική
οικονομία. Χωρίς την πολιτική σταθερότητα την οποία έδωσε το πρόσωπο του
Ερντογάν έχω την εντύπωση ότι το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης δεν θα
μπορούσε να επιφέρει όλες αυτές τις αλλαγές επιβαλλόμενο κυριαρχικά στο
κεμαλικό κατεστημένο. Σκοπός του Ερντογάν είναι να καταστήσει την Τουρκία
περιφερειακή δύναμη. Για την Τουρκία υπήρχαν
γενικά οι αντικειμενικές προϋποθέσεις να συμβεί αυτό. Όμως οι διεθνείς
εξελίξεις , τα γεωστρατηγικά παίγνια των δυνάμεων στην περιοχή τα οποία είναι
δυναμικά και δεν καθορίζονται πάντοτε σύμφωνα με τα σχέδια των μεγάλων δυνάμεων
, αλλά και τα τακτικά λάθη των Ερντογάν – Νταβούτογλου έχουν σήμερα , φέρει την
Τουρκία σε δύσκολη θέση.
μέχρι σήμερα την απαραίτητη πολιτική σταθερότητα η οποία ήταν αναγκαία για την
απόκτηση εμπιστοσύνης από τα ξένα κεφάλαια για να εισρεύσουν στην τουρκική
οικονομία. Χωρίς την πολιτική σταθερότητα την οποία έδωσε το πρόσωπο του
Ερντογάν έχω την εντύπωση ότι το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης δεν θα
μπορούσε να επιφέρει όλες αυτές τις αλλαγές επιβαλλόμενο κυριαρχικά στο
κεμαλικό κατεστημένο. Σκοπός του Ερντογάν είναι να καταστήσει την Τουρκία
περιφερειακή δύναμη. Για την Τουρκία υπήρχαν
γενικά οι αντικειμενικές προϋποθέσεις να συμβεί αυτό. Όμως οι διεθνείς
εξελίξεις , τα γεωστρατηγικά παίγνια των δυνάμεων στην περιοχή τα οποία είναι
δυναμικά και δεν καθορίζονται πάντοτε σύμφωνα με τα σχέδια των μεγάλων δυνάμεων
, αλλά και τα τακτικά λάθη των Ερντογάν – Νταβούτογλου έχουν σήμερα , φέρει την
Τουρκία σε δύσκολη θέση.
Ποιοι και γιατί τον
αποκαλούν Νέο-Οθωμανό σουλτάνο;
αποκαλούν Νέο-Οθωμανό σουλτάνο;
Τον αποκαλούν έτσι οι
αντίπαλοι του , κυρίως οι κεμαλιστές , οι αλεβίδες και γενικά όλα εκείνα τα
δυτικότροπα στρώματα του τουρκικού πληθυσμού τα οποία δεν ανέχονται την
προσπάθειά του να επιβάλλει σιγα-σιγά αλλά σταθερά έναν ισλαμισμό ο οποίος
βρίσκεται στον αντίποδα του τρόπου ζωής όλων αυτών των στρωμάτων τα τελευταία
50 χρόνια. Επίσης είναι ο αυταρχικός και αλαζονικός τρόπος με τον οποίο ο
Ερντογάν επιχειρεί να επιβάλλει τις απόψεις του ο οποίος σημειωτέον αυξάνεται
με το πέρασμα του χρόνου.
αντίπαλοι του , κυρίως οι κεμαλιστές , οι αλεβίδες και γενικά όλα εκείνα τα
δυτικότροπα στρώματα του τουρκικού πληθυσμού τα οποία δεν ανέχονται την
προσπάθειά του να επιβάλλει σιγα-σιγά αλλά σταθερά έναν ισλαμισμό ο οποίος
βρίσκεται στον αντίποδα του τρόπου ζωής όλων αυτών των στρωμάτων τα τελευταία
50 χρόνια. Επίσης είναι ο αυταρχικός και αλαζονικός τρόπος με τον οποίο ο
Ερντογάν επιχειρεί να επιβάλλει τις απόψεις του ο οποίος σημειωτέον αυξάνεται
με το πέρασμα του χρόνου.
Και γιατί δεν υπάρχει
αντίπαλο δέος που να μπορεί να τον «παίξει» στα ίσα και να εκφράσει την
ευρωπαϊκή Τουρκία;
αντίπαλο δέος που να μπορεί να τον «παίξει» στα ίσα και να εκφράσει την
ευρωπαϊκή Τουρκία;
Διότι ο κύριος
εκφραστής αυτής της άποψης , το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα , έχει χάσει το κύρος του δεδομένου ότι
αποτελούσε μέρος αυτού του κεμαλικού κατεστημένου το οποία ήταν διεφθαρμένο και
αυταρχικό. Επίσης θα πρέπει να πούμε ότι και το κόμμα του Ερντογάν έχει δυτικό
προσανατολισμό και επιδιώκει την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση .
εκφραστής αυτής της άποψης , το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα , έχει χάσει το κύρος του δεδομένου ότι
αποτελούσε μέρος αυτού του κεμαλικού κατεστημένου το οποία ήταν διεφθαρμένο και
αυταρχικό. Επίσης θα πρέπει να πούμε ότι και το κόμμα του Ερντογάν έχει δυτικό
προσανατολισμό και επιδιώκει την ένταξη της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση .
Τι κρύβει τελικά ο
πόλεμος κατά της ισλαμοποίησης της κοινωνικής ζωής που ξέσπασε με αφορμή μια πλατεία;
πόλεμος κατά της ισλαμοποίησης της κοινωνικής ζωής που ξέσπασε με αφορμή μια πλατεία;
Έχω την γνώμη ότι δεν κρύβει τίποτε περισσότερο
από μια «εξέγερση» η οποία επιδιώκει να αποτρέψει την περαιτέρω ισλαμοποίηση της
κοινωνικής ζωής στην Τουρκία και να αποτρέψει την κυβέρνηση να χειρίζεται με
αυταρχικό και αλαζονικό τρόπο τις υποθέσεις που αφορούν στην κοινωνία. Κυρίως
αυτό απασχολεί τα στρώματα εκείνα του πληθυσμού που έχουν πιστέψει στον δυτικό
τρόπο ζωής.
από μια «εξέγερση» η οποία επιδιώκει να αποτρέψει την περαιτέρω ισλαμοποίηση της
κοινωνικής ζωής στην Τουρκία και να αποτρέψει την κυβέρνηση να χειρίζεται με
αυταρχικό και αλαζονικό τρόπο τις υποθέσεις που αφορούν στην κοινωνία. Κυρίως
αυτό απασχολεί τα στρώματα εκείνα του πληθυσμού που έχουν πιστέψει στον δυτικό
τρόπο ζωής.
Μπορεί η τουρκική
άνοιξη να μετατρέψει τη γείτονα σε μια
ευρωπαϊκή χώρα ή θα παραμείνει προσηλωμένη στον ισλαμισμό;
άνοιξη να μετατρέψει τη γείτονα σε μια
ευρωπαϊκή χώρα ή θα παραμείνει προσηλωμένη στον ισλαμισμό;
Η Τουρκία είναι μια χώρα όπου ο ισλαμισμός έχει βαθιές ρίζες στα λαϊκά στρώματα της Ανατολίας μεγάλο μέρος
των οποίων έχει μεταναστεύσει στα δυτικά παράλια. Δεν νομίζω ότι το ζήτημα του προσανατολισμού
θα λυθεί με αυτή την εξέγερση. Είναι πολύ αδύνατη. Ο πολιτιστικός διχασμός της τουρκικής
κοινωνίας θα συνεχίσει να υπάρχει και η πιθανή λύση θα προέλθει πιθανά στο
μέλλον από άλλους παράγοντες οι οποίοι θα είναι εξωγενείς.
των οποίων έχει μεταναστεύσει στα δυτικά παράλια. Δεν νομίζω ότι το ζήτημα του προσανατολισμού
θα λυθεί με αυτή την εξέγερση. Είναι πολύ αδύνατη. Ο πολιτιστικός διχασμός της τουρκικής
κοινωνίας θα συνεχίσει να υπάρχει και η πιθανή λύση θα προέλθει πιθανά στο
μέλλον από άλλους παράγοντες οι οποίοι θα είναι εξωγενείς.