Η απέλπιδα προσπάθεια, εν όψη ευρωεκλογών, της κυβέρνησης να βρει έναν τρόπο προκειμένου να δικαιολογήσει τις υψηλότερες τιμές που διάφορες πολυεθνικές επιχειρήσεις πωλούν τα προϊόντα τους στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, την οδήγησε για ακόμη μια φορά στο χιλιοειπωμένο επιχείρημα ότι για το συμβάν αυτό την ευθύνη έχουν παράγοντες που δεν έχουν σχέση με την ίδια και την πολιτική της, αλλά τα κενά που υπάρχουν στο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο που διέπει αυτά τα θέματα. Μάλιστα συγκεκριμενοποίησε διαμέσου του Υπουργού Επικρατείας ότι το πρόβλημα προέρχεται από την πρακτική που κατά κόρον εφαρμόζουν οι πολυεθνικές γνωστή ως territorial supply constraints. Οι εδαφικοί περιορισμοί εφοδιασμού είναι πρακτικές που χρησιμοποιούνται από πολυεθνικούς εταιρείες και εμποδίζουν τους λιανοπωλητές και τους χονδρεμπόρους να αγοράζουν προϊόντα σε μια χώρα της ΕΕ διαφορετική από την έδρα που βρίσκονται εγκαταστημένες ή την έδρα όπου λειτουργούν. Πράγματι η πίεση από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις κατακερματίζει την ευρωπαϊκή ενιαία αγορά και μπορεί να συμβάλει σημαντικά σε μεγάλες διαφορές τιμών χονδρικής μεταξύ των χωρών. Τρεις σύντομες παρατηρήσεις :
- Ενώ η πρακτική αυτή δυνητικά μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις χώρες της ΕΕ εφαρμόζεται με έντονο τρόπο στην Ελλάδα. Γιατί; Η απάντηση είναι απλή: οι πολυεθνικές εφαρμόζουν πρακτικές διακρίσεων, σε αγορές, όπως η ελληνική, με διάφορες δικαιολογίες, ενώ στην πραγματικότητα «το κάνουν γιατί μπορούν». Αυτό ευθέως αφορά στην αδυναμία(;) ή στη μη θέληση (;) της κυβέρνησης να προσπαθήσει να ελέγξει το πρόβλημα όσο μπορεί. Και σίγουρα μπορεί αρκετά. Απλά απουσιάζει η θέληση λόγω του ακραίου ιδεολογικού προσανατολισμού της.
- Η πρακτική αυτή των πολυεθνικών είναι γνωστή αρκετά έτη. Μάλιστα το 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε μελέτη για το συγκεκριμένο θέμα: European Commission : Study on territorial supply constraints in the EU retail sector. Final Report, 2020. Συνεπώς η επίκληση αυτού του επιχειρήματος δεν κομίζει γλαύκα εις Αθήνας.
- Η συμπεριφορά των πολυεθνικών είναι σφαιρικά μελετημένη και γνωστή διαχρονικά και σε καμία περίπτωση δεν περιορίζεται στην πρακτική του territorial supply constraints. Μακάρι να ήταν μόνο αυτή. Εύκολη θα ήταν η αντιμετώπιση. Transfer pricing, υποκοστολογήσεις, υπερτιμολογήσεις, ενδοομιλικές συναλλαγές, καρτέλ, ολιγοπώλια κτλ είναι ορισμένες από τις γνωστές πρακτικές των πολυεθνικών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως ερμηνευτικά εργαλεία για την εξήγηση των όσων συμβαίνουν στην ελληνική αγορά. Η αντιμετώπιση όλων αυτών των πρακτικών απαιτεί βούληση για έλεγχο για την προστασία των καταναλωτών για την οποία τάχα κόπτεται.
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Η ΑΥΓΗ ΚΥΡΙΑΚΗ 26 ΜΑΙΟΥ 2024
