Στο ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητα διαβάζουμε τα παρακάτω: «Το «Ελλάδα 2.0» είναι πλήρως εναρμονισμένο με τους στόχους της ΕΕ για ταχύτερη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας προς ένα πράσινο και ψηφιακό μοντέλο ανάπτυξης υπερακοντίζοντας τους στόχους που θέτει ο κανονισμός του Ταμείου και επιτυγχάνοντας 38% και 22% μερίδιο στις αντίστοιχες δράσεις. Το «Ελλάδα 2.0» ικανοποιεί επίσης τις σχετικές ευρωπαϊκές συστάσεις για την χώρα μας, σε ό,τι αφορά τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις και τις αναγκαίες για την έγκαιρη ολοκλήρωσή τους επενδύσεις, και προσθέτει ακόμη πιο φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αποτελούν μέρος της στρατηγικής ατζέντας της Ελληνικής Κυβέρνησης, πολλές από τις οποίες περιλαμβάνονται και στην έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη».
Επιβάλλει στα κράτη να λάβουν υπόψη τους το σύνολο των συστάσεων που έχουν σταλεί από το συμβούλιο, ειδικά στους κύκλους του 2019 και του 2020 του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και να εντάξουν έργα που πρέπει να εξετάσουν, εκτός και αν η Κομισιόν έχει αποτιμήσει ότι έχουνε εκπληρωθεί σε σημαντικό βαθμό.
Σε διαφορετική περίπτωση, όλες οι συστάσεις είναι σχετικές με το Ταμείο Ανάκαμψης. Θα πρέπει το κράτος να παρέχει επαρκή εξήγηση για το αν όλες ή πολύ μεγάλο μέρος από αυτές εντάσσεται αποτελεσματικά στο σχέδιό του.
Το ίδιο ισχύει και για τη διαδικασία μακροοικονομικών ανισορροπιών (στην οποία εντάσσεται και η Ελλάδα). Πριν από την έναρξη της πανδημίας COVID-19, η Διαδικασία Μακροοικονομικών Ανισορροπιών είχε εντοπίσει υπερβολικές μακροοικονομικές ανισορροπίες στην Ελλάδα που σχετίζονται με:
- υψηλό δημόσιο χρέος,
- υψηλή αρνητική καθαρή διεθνή επενδυτική θέση (NIIP),
- υψηλό ποσοστό ανεργίας και
- μεγάλο μερίδιο μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) στους ισολογισμούς των τραπεζών.
Τα δύο πρώτα μεγέθη επιδεινώθηκαν το 2020. Υπολογίζεται ότι ο λόγος του ΔΧ/ΑΕΠ (κατά Μάαστριχτ) από 180,5% θα ανέλθει πάνω από 205% (πρώτη στην ΕΕ) , ενώ η Καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση επίσης επιδεινώθηκε, από -285,8 (2019) σε -292,5 δις ευρώ (2020) (δεύτερη στην ΕΕ). Το ποσοστό ανεργίας εξακολουθεί να είναι το πρώτο με απόσταση από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες όπως και στο ποσοστό των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων.
Οι μακροοικονομικές ανισορροπίες, μπορεί λόγω της πανδημίας COVID-19, να μην βρίσκονται σε πρώτο πλάνο εκ μέρους των ευρωπαίων αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα επανέλθουν δριμύτεροι με την πρώτη ευκαιρία. Άλλωστε και η ελληνική κυβέρνηση διόλου δεν αναφέρεται σε αυτές, απλά αφήνει να εννοηθεί ότι θα επιλυθούν στο προσεχές μέλλον με την αναμενόμενη μεγέθυνση του ΑΕΠ, κάτι που σαφώς δεν πιστεύει ούτε η ίδια. Το ιδεολογικό της πρόσημο, με κύρια έκφραση τις περιοριστικές πολιτικές, θα εμφανισθεί πριν από την πρώτη πίεση των ευρωπαίων.
Οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις (country-specific recommendations, CSRs) του 2019 και 2020 προτρέπουν τη χώρα (την Ελλάδα) να συνεχίσει να εργάζεται στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της ενισχυμένης εποπτείας που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο της Ευρωομάδας στις 22 Ιουνίου 2018. Οι δεσμεύσεις αυτές, συμπεριλαμβανομένων των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν τον Μάιο του 2020 και που περιέχονται στο Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αποτελούν και τον κορμό του. (Αναφέρονται συνοπτικά στο τέλος του άρθρου).
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η ελληνική κυβέρνηση αποδέχτηκε πλήρως τις οδηγίες – εντολές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις αλλά και τις επιλογές του πλαισίου δράσης για τα υπόλοιπα έργα. Μάλιστα σε πολλά σημεία υπερακόντισε των εντολών της ΕΕ δεδομένου ότι το ιδεολογικό πρόσημο της πολιτικής της (απόλυτη λειτουργία της αγοράς), υπερβαίνει το αντίστοιχο ευρωπαϊκό. Αναφέρω ως παραδείγματα, τη «μεταρρύθμιση» της επικουρικής ασφάλισης και το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας για τις θεσμικές αλλαγές στην αγορά εργασίας (κατάργηση 8ώρου κτλ).
Όλες αυτές οι «μεταρρυθμίσεις» που περιέχονται και στο λεγόμενο Σχέδιο Πισσαρίδη, όπως σημείωσα είναι πιο «προχωρημένες» από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές . Η επίθεση προς την κοινωνία είναι εντονότερη και σφοδρότερη. Εδώ θα πρέπει να αναζητηθούν οι πανηγυρισμοί της κυβέρνησης ότι το σχέδιό της είναι από τα πρώτα που γίνεται αποδεκτό από την ΕΕ. Αντίθετα πολλές χώρες, πχ η Ιταλία, παλεύει να διατηρήσει το ασφαλιστικό της σύστημα, σύμφωνα με τα δικά της κριτήρια και δεν δέχεται τις «παραινέσεις» της ΕΕ. Και άλλες χώρες προτάσσουν αντιρρήσεις παρόμοιου είδους. Για το λόγο αυτό τα προγράμματά τους δεν έχουν γίνει πανηγυρικά δεκτά από την ΕΕ, αλλά ακόμη βρίσκονται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης.
Κλείνοντας, εκείνο που χρειάζεται να υπογραμμισθεί ώστε να του δοθεί και η δέουσα προσοχή, είναι ότι το ιδεολογικό περιεχόμενο των προτάσεων που διέπουν το Ελληνικό σχέδιο, μάλλον «μυρίζει» μούχλα δεδομένου ότι μετά την οικονομική κρίση και την κρίση του COVID-19 κάτι φαίνεται να μεταβάλλεται σε επίπεδο μακροοικονομικής θεωρίας και σιγά – σιγά και πολιτικής βούλησης. Η οικονομική πολιτική του προέδρου Μπάϊντεν στις ΗΠΑ, κάτι σημαίνει. Στην Ελλάδα, όπως όλα τα πράγματα επιχειρούνται να πραγματοποιηθούν με καθυστέρηση 30-40 χρόνων, όταν η συγκυρία θέτει διαφορετικές προτεραιότητες. Για το λόγο αυτό χάνουμε πάντα το τραίνο.
Αναληφθείσες δεσμεύσεις
- Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του πλαισίου για το ατομικό εργατικό δίκαιο (Άξονας 3.1.)
- Νέο πλαίσιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Άξονας 3.2.)
- Μεταρρύθμιση του πρωτοβάθμιου συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και της ηλεκτρονικής υγείας – συμπεριλαμβανομένου ενός ηλεκτρονικού ιατρικού μητρώου και της τηλεϊατρικής (Άξονας 3.3.)
- Υλοποίηση σε εθνικό επίπεδο του υπολογισμού του φόρου ακίνητης περιουσίας βάσει των αγοραίων αξιών και υπολογισμός του ΕΝΦΙΑ και άλλων φόρων σύμφωνα με τις αξίες της αγοράς (Άξονας 4.1.)
- Εφαρμογή της ηλεκτρονικής κατάθεσης νομικών εγγράφων, ολοκλήρωση της φάσης ΙΙ της θέσπισης του συστήματος ηλεκτρονικής δικαιοσύνης (ΟΣΔΥ-ΠΠ) και της υπηρεσίας “JustStat” για συλλογή και επεξεργασία δεδομένων (Άξονας 4.3.)
- Εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που αποσκοπούν στην αποκατάσταση της υγείας του τραπεζικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών εξυγίανσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, διασφαλίζοντας τη συνεχή αποτελεσματικότητα του σχετικού νομικού πλαισίου (Άξονας 4.4.)
- Ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης της αδειοδότησης επενδύσεων, με την ολοκλήρωση της απλοποίησης των διαδικασιών στους συμφωνημένους υπόλοιπους τομείς και τη νομοθεσία επιθεώρησης και με την ανάπτυξη των σχετικών συστημάτων (Άξονας 4.7.)
- Επιπλέον, το ευρωπαϊκό εξάμηνο 3 του 2020 συστήνει στη χώρα να επισπεύσει ώριμα έργα δημοσίων επενδύσεων και να προωθήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης. Μαζί με το ευρωπαϊκό εξάμηνο 2 του 2019, συστήνουν η Ελλάδα να επικεντρωθεί στις επενδύσεις στις παρακάτω περιοχές που καλύπτονται στο σύνολό τους από τους ακόλουθους άξονες:
- Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έργα διασύνδεσης, και γενικά καθαρή και αποδοτική παραγωγή και χρήση ενέργειας (Άξονας 1.1.)
- Αποδοτική χρήση ενέργειας σε κτίρια και ανάπλαση αστικών περιοχών (Άξονας 1.2.)
- Ασφαλείς και βιώσιμες μεταφορές και εφοδιαστική (logistics) (Άξονες 1.3., 4.6.)
- Περιβαλλοντική προστασία (Άξονας 1.4.)
- Ψηφιακές υποδομές πολύ υψηλής χωρητικότητας (Άξονας 2.1.)
- Αποτελεσματικότητα και ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης (Άξονας 2.2.)
- Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων (Άξονας 2.3.)
- Απασχολησιμότητα (Άξονας 3.1.). Οι επενδύσεις στον Άξονα αυτό ευθυγραμμίζονται επίσης με το ευρωπαϊκό εξάμηνο 2 του 2020, που καλεί την Ελλάδα να μετριάσει τις επιπτώσεις της κρίσης λόγω της νόσου COVID-19 στην απασχόληση και την κοινωνία, μεταξύ άλλων με την εφαρμογή μέτρων όπως τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας (short-time work schemes, ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ) και με τη διασφάλιση αποτελεσματικής στήριξης της ενεργού συμμετοχής στον εργασιακό βίο.
- Εκπαίδευση και δεξιότητες, συμπεριλαμβανομένων και των ψηφιακών (Άξονας 3.2.)
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 11 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2021
