Οι επενδύσεις προβληματίζουν

Παρά  τις ρητορείες
των πολιτικών, τις ρητορείες των εξαρτημένων με αυτούς αναλυτών και την πληθώρα
των δημοσιευμάτων στα ΜΜΕ, η αλήθεια για τις επενδύσεις είναι σκληρή.  Το ουσιαστικό αυτό μέγεθος για τη μεγεθυντική
διαδικασία του ΑΕΠ της χώρας εξακολουθεί να κινείται σε χαμηλά επίπεδα. Το
Γράφημα 1  αποτυπώνει με σαφήνεια την
αδήριτη πραγματικότητα. Μετά από σχεδόν δέκα χρόνια προγραμμάτων δημοσιονομικής
προσαρμογής το % του ΑΣΠΚ (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου) ως προς το
ΑΕΠ βρίσκεται στο 11,07% (2018). Η αποτυχία αύξησης των επενδύσεων γίνεται
εμφανής αν συγκριθεί το πραγματικό αποτέλεσμα με τους στόχους που τίθενται κάθε
έτος στον κρατικό προϋπολογισμό. Έτσι παραδειγματικά αναφέρω, ότι, το 2018, ο
στόχος που είχε τεθεί (Εισηγητική Έκθεση για τον Κρατικό Προϋπολογισμό του
2018, σ.28) ήταν ποσοστιαία αύξηση κατά 11,4% του ΑΣΠΚ. Το αποτέλεσμα ήταν
μείωση – 12,2% (Πίνακας 1). Αξίζει να σημειωθεί ότι, το 2018, ήταν το πρώτο
έτος που σημειώθηκε  ανάκαμψη στις
επενδύσεις για κατοικίες.

Γράφημα 1

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και δική μας υπολογισμοί.

Πέραν, όμως, των εξελίξεων μέχρι και το 2018 ,
προβληματίζει, επίσης, και η επενδυτική στασιμότητα  που παρατηρείται στο α’ εξάμηνο του 2019. Οι
επενδύσεις  σε πάγια αυξήθηκαν μόλις κατά
0,7% (Πίνακας 1), με τη συμβολή τους στην αύξηση του ΑΕΠ να διαμορφώνεται μόλις
σε  0,1%.

Αξίζει ιδιαίτερης προσοχής, το χαμηλό επίπεδο των
επιχειρηματικών επενδύσεων σε μηχανολογικό εξοπλισμό (+3,1% έναντι +21,9% την
αντίστοιχη περίοδο του 2018) και εξοπλισμό τεχνολογιών και πληροφορικής και
επικοινωνιών- ΤΠΕ (+1,1% έναντι +21,3% την αντίστοιχη περίοδο του 2018). Θα
πρέπει να σημειωθεί, ότι οι επενδύσεις σε μεταφορικό εξοπλισμό επηρεάζονται από
μεταβολές στις εισαγωγές πλοίων που παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις. Επίσης,
οι λοιπές κατασκευές επηρεάζονται κυρίως από την πορεία υλοποίησης των μεγάλων
έργων υποδομής, και ως εκ τούτου παρουσιάζουν επίσης μεγάλες διακυμάνσεις. Πάντως, οι επενδύσεις σε κατοικίες
εμφανίζουν ικανοποιητική αύξηση (+13,1% έναντι +8,4% την αντίστοιχη περίοδο του
2018), συμβατή με την σταδιακή ανάκαμψη της αγοράς κατοικίας.  

Πίνακας 1

 

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Η αύξηση του Ακαθάριστου Σχηματισμού Κεφαλαίου , δηλαδή τα
πάγια και τα αποθέματα αυξήθηκαν κατά 7,6% συμβάλλοντας στην αύξηση του ΑΕΠ
κατά 1,5%.  Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν όλη
η αύξηση του ΑΕΠ , το πρώτο εξάμηνο του 2019, οφείλεται στην αύξηση των
αποθεμάτων, δεδομένης της μηδενικής συμβολής της ιδιωτικής κατανάλωσης και της
αρνητικής συμβολής των καθαρών εξαγωγών . Σημειώνεται ότι η αύξηση των
αποθεμάτων σχετίζεται είτε με προσδοκίες για αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης
στα επόμενα τρίμηνα, είτε με συσσώρευση ημιτελών έργων στις κατασκευές που στο
μέλλον θα εμφανισθούν ως επενδύσεις σε πάγια.