Τα νησιά των θησαυρών

Το εφαρμοσθέν τα
τελευταία σχεδόν τριάντα χρόνια νεοφιλελεύθερο υπόδειγμα με την ολοκληρωτική
απορρύθμιση που επέβαλε πρωταρχικά στα καθεστώτα κίνησης των κεφαλαίων και στα
θεσμικά πλαίσια διαπραγμάτευσης της εργατικής δύναμης, με αποκλειστικό εργαλείο
τους εθνικούς κρατικούς μηχανισμούς και τους πολιτικούς σχηματισμούς που
βρέθηκαν στην κυβέρνηση, επιχείρησε να δώσει ώθηση στην μεγέθυνση του
καπιταλιστικού συστήματος καθώς το τελευταίο είχε οδηγηθεί σε στασιμοπληθωρισμό
(δεκαετία του 1970) κάτω από την καθοδήγηση της κεϋνσιανής-κλασικής  ρύθμισης και των υπέρμετρων δημοσιονομικών
ελλειμμάτων που είχαν δημιουργηθεί.Η ώθηση προήλθε κυρίως από τη τρομακτική διόγκωση του χρηματοπιστωτικού τομέα ο
οποίος κατέστησε ιδιωτικό το χρέος που διοχετεύονταν στην καπιταλιστική μηχανή
για τη συνέχιση της λειτουργίας της ως μέσο τόνωσης της ιδιωτικής ζήτησης. Ο
περιορισμός των εργατικών μισθών, ως αποτέλεσμα της ακολουθούμενης οικονομικής
πολιτικής, επειδή δημιουργούσε προβλήματα στην πραγμάτωση της παραγωγής (και
της υπεραξίας) «αντισταθμίστηκε» με την εύκολη πρόσβαση στο δανεισμό και το
χρέος. Η διόγκωση του ιδιωτικού χρέους δεν
υποκατέστησε το δημόσιο χρέος, όπως εύκολα επιχειρηματολογεί η νεοφιλελεύθερη
σκέψη, αλλά προστέθηκε σε αυτό δημιουργώντας μια πρωτοφανή στο μέγεθος
οικονομία του χρέους, ενώ συγχρόνως ιδιωτικοποίησε τον κίνδυνο.

Παράλληλα όμως δεν έχουμε μόνο τη διόγκωση του χρηματοπιστωτικού τομέα
(ποσοτικά) αλλά και τη χρηματιστηρικοποίησή του
(ποιοτική αλλαγή) γεγονός που μετατρέπει το σύνολο των ιδιωτικών
και δημόσιων περιουσιών αλλά και κάθε στοιχείου του ενεργητικού σε
διαπραγματευόμενο, άμεσα ή έμμεσα, χρηματιστηριακό είδος. Αυτή η μετατροπή
αγγίζει τους πάντες εκόντες και άκοντες. Όλοι ανεξάρτητα της θέλησής τους
γίνονται συμμέτοχοι αυτού του παιχνιδιού. Οι εργαζόμενοι μέσω του ίδιου
δανεισμού για να ανταπεξέλθουν στις απαραίτητες υποχρεώσεις τους, μέσω των
αποθεματικών των ταμείων τους που τοποθετούνται σε κάθε μορφής χρηματιστηριακό
είδος, μέσω της όποιας περιουσίας που διαθέτουν η οποία  υφίσταται
στις διακυμάνσεις των τιμών των μετοχών του χρηματιστηρίου και των
συναλλαγματικών ισοτιμιών. Οι επιχειρήσεις εκτός των ευκόλως εννοούμενων και
μέσω της στήριξης της κερδοφορίας τους από χρηματιστηριακές πράξεις. Δεν
υπάρχει κανείς, άτομο ή θεσμικό υποκείμενο που να μπορεί να διαφύγει από αυτή
την προδιαγεγραμμένη πορεία. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα διαχέεται στα κύτταρα
του οικονομικού καπιταλιστικού συστήματος μετατρεπόμενο σε δομικό
χαρακτηριστικό του ύστερου καπιταλισμού των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών.

Παρατηρείται ένας δομικός μετασχηματισμός στην ίδια τη διαδικασία συσσώρευσης
του κεφαλαίου, με την έννοια ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας συμμετέχει με
βαρύνοντα ρόλο στην προσπάθεια της διευρυμένης αναπαραγωγής του (κεφαλαίου).
Αυτός ο ρόλος εμπεριέχει και στοιχεία αυτονόμησής του από την παραγωγή και από
κυριαρχούμενος να τείνει να μετατραπεί σε κυρίαρχο. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με
τη νέα συγκρότηση της παγκόσμιας οικονομικής τάξης υπό την καθοδήγηση του νέου
χρηματιστικού κεφαλαίου και ειδικά του αμερικανικού, το οποίο τείνει να
επιβληθεί στον πραγματικό τομέα της οικονομίας, δηλαδή στην παραγωγή, στην
απασχόληση, στους μισθούς και στην κατανομή του παραγόμενου πλούτου,
καθορίζοντας σε μεγάλο ποσοστό τη λειτουργία τους.

Επομένως, αν ισχύει η παραπάνω συνοπτικά εκτεθείσα συλλογιστική η βαθιά κρίση
του χρηματοπιστωτικού τομέα δεν μπορεί παρά να έχει σοβαρότατες επιπτώσεις γενικότερα
σε όλους τους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας.