«…Αυτή είναι η νεκρή χώρα
Αυτή είναι του κάκτου η χώρα
Εδώ τα πέτρινα είδωλα
Σηκώνονται, εδώ λαμβάνουν
Την ικεσία ενός χεριού νεκρού ανθρώπου
Κάτω από το σπίθισμα σβησμένου άστρου.
…
Μεταξύ ιδέας και πραγματικότητας
Μεταξύ κίνησης και δράσης
Πέφτει η Σκιά
Διότι δικό σου είναι το Βασίλειο
Μεταξύ αντίληψης και δημιουργίας
Μεταξύ κίνησης και απάντησης
Πέφτει η Σκιά
Η ζωή σου είναι πολύ μακριά
Μεταξύ πόθου και σπασμού
Μεταξύ δύναμης και ύπαρξης
Μεταξύ ουσίας και πτώσης
Πέφτει η Σκιά
Αυτή είναι του κάκτου η χώρα
Εδώ τα πέτρινα είδωλα
Σηκώνονται, εδώ λαμβάνουν
Την ικεσία ενός χεριού νεκρού ανθρώπου
Κάτω από το σπίθισμα σβησμένου άστρου.
…
Μεταξύ ιδέας και πραγματικότητας
Μεταξύ κίνησης και δράσης
Πέφτει η Σκιά
Διότι δικό σου είναι το Βασίλειο
Μεταξύ αντίληψης και δημιουργίας
Μεταξύ κίνησης και απάντησης
Πέφτει η Σκιά
Η ζωή σου είναι πολύ μακριά
Μεταξύ πόθου και σπασμού
Μεταξύ δύναμης και ύπαρξης
Μεταξύ ουσίας και πτώσης
Πέφτει η Σκιά
…….
Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμος
Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμος
Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμος
Όχι μ’ ένα πάταγο αλλά μ’ ένα λυγμό».
Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμος
Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμος
Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει ο κόσμος
Όχι μ’ ένα πάταγο αλλά μ’ ένα λυγμό».
T.S.Eliot.
Αν πράγματι
έχουμε εισέλθει , κατά κάποιο τρόπο, στο μυαλό του Wolfgang Schauble, κάτι που σημαίνει ότι έχουμε
αντιληφθεί την ουσία του σχεδίου του, το πρόβλημα που ανακύπτει είναι ο τρόπος
αντιμετώπισής του. Εδώ τα πράγματα δυσκολεύουν. Γίνονται περισσότερο περίπλοκα αλλά και ενδιαφέροντα. Αποκτούν πρόσθετο ενδιαφέρον διότι συνδέονται
άμεσα με το υπάρχον μόρφωμα της ΕΕ και σαφέστατα με την προοπτική του.Την προσήλωση της Γερμανίας στον στόχο των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης»
διεκήρυξε ο Καγκελάριος
έχουμε εισέλθει , κατά κάποιο τρόπο, στο μυαλό του Wolfgang Schauble, κάτι που σημαίνει ότι έχουμε
αντιληφθεί την ουσία του σχεδίου του, το πρόβλημα που ανακύπτει είναι ο τρόπος
αντιμετώπισής του. Εδώ τα πράγματα δυσκολεύουν. Γίνονται περισσότερο περίπλοκα αλλά και ενδιαφέροντα. Αποκτούν πρόσθετο ενδιαφέρον διότι συνδέονται
άμεσα με το υπάρχον μόρφωμα της ΕΕ και σαφέστατα με την προοπτική του.Την προσήλωση της Γερμανίας στον στόχο των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης»
διεκήρυξε ο Καγκελάριος
Helmut Kohl κατά την υπογραφή της Συνθήκης των
Τεσσάρων συν Δύο (3.10.1990) για την επανένωση των δύο Γερμανιών. Μια δεκαετία
αργότερα την επαναβεβαίωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Joschka Fischer κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο
Πανεπιστήμιο Humboldt του Βερολίνου (12.5.2000).
Η άποψη του
Χέλμουτ Κολ ότι η Γερμανική και η Ευρωπαϊκή ενοποίηση αποτελούν τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος έχει τεθεί
για καλά στις ελληνικές καλένδες.
Χέλμουτ Κολ ότι η Γερμανική και η Ευρωπαϊκή ενοποίηση αποτελούν τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος έχει τεθεί
για καλά στις ελληνικές καλένδες.
Η Γερμανία
αυτή την στιγμή κατέχει περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλούτου της
ευρωζώνης, αλλά η χώρα τα βρίσκει δύσκολα να χειριστεί τον ηγεμονικό ρόλο που
έχει αποκτήσει και που ποτέ δεν ήθελε.
αυτή την στιγμή κατέχει περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλούτου της
ευρωζώνης, αλλά η χώρα τα βρίσκει δύσκολα να χειριστεί τον ηγεμονικό ρόλο που
έχει αποκτήσει και που ποτέ δεν ήθελε.
Αυτό που
διαφαίνεται με σχετική ακρίβεια, είναι
ότι υπάρχουν χώρες σήμερα στην ΕΕ που
δεν «χωρούν» στο σχέδιο Schauble
σε μια ένωση υπό την απόλυτη κυριαρχία της Γερμανίας. Το ΗΒ είναι η
πρώτη και ισχυρή χώρα που βρίσκεται σε αυτήν τη κατηγορία. Βεβαίως η Β.
Ιρλανδία ως κομμάτι του αγγλοσαξονικού κόσμου
και έπονται οι τρεις χώρες της Μεσογείου : Ισπανία, Πορτογαλία και
Ελλάδα. Οι γνωστές προτάσεις του Schauble προς την Ελλάδα για «προσωρινή»
αποχώρηση από το ευρώ αποτελούν αποχρώσεις ενδείξεις της συγκεκριμένης
άποψης. Η Κύπρος και η Μάλτα, όπως είναι
λογικό, δεν φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη.
διαφαίνεται με σχετική ακρίβεια, είναι
ότι υπάρχουν χώρες σήμερα στην ΕΕ που
δεν «χωρούν» στο σχέδιο Schauble
σε μια ένωση υπό την απόλυτη κυριαρχία της Γερμανίας. Το ΗΒ είναι η
πρώτη και ισχυρή χώρα που βρίσκεται σε αυτήν τη κατηγορία. Βεβαίως η Β.
Ιρλανδία ως κομμάτι του αγγλοσαξονικού κόσμου
και έπονται οι τρεις χώρες της Μεσογείου : Ισπανία, Πορτογαλία και
Ελλάδα. Οι γνωστές προτάσεις του Schauble προς την Ελλάδα για «προσωρινή»
αποχώρηση από το ευρώ αποτελούν αποχρώσεις ενδείξεις της συγκεκριμένης
άποψης. Η Κύπρος και η Μάλτα, όπως είναι
λογικό, δεν φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη.
Ήδη η
αποχώρηση του ΗΒ από την ΕΕ, φαίνεται ότι εξυπηρετεί τα σχέδια του Wolfgang Schauble και της παρέας του. Με την γερμανική
ενοποίηση, ένα στοιχείο – κλειδί της δυναμικής της Ευρώπης, που ήταν βασισμένη
στην ισορροπία μεταξύ των μεγαλύτερων
μελών – κρατών, της Δυτικής Γερμανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας και της
Ιταλίας , χάθηκε. Δεν αποτελεί σύμπτωση ότι με την γερμανική ενοποίηση, το
ενδιαφέρον της Βρετανίας στην Ε.Ε. εξαφανίστηκε. Και με την απόσυρση αυτής της Βρετανίας,
η ισορροπία των δυνάμεων
κλονίστηκε ακόμη περισσότερο.
αποχώρηση του ΗΒ από την ΕΕ, φαίνεται ότι εξυπηρετεί τα σχέδια του Wolfgang Schauble και της παρέας του. Με την γερμανική
ενοποίηση, ένα στοιχείο – κλειδί της δυναμικής της Ευρώπης, που ήταν βασισμένη
στην ισορροπία μεταξύ των μεγαλύτερων
μελών – κρατών, της Δυτικής Γερμανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας και της
Ιταλίας , χάθηκε. Δεν αποτελεί σύμπτωση ότι με την γερμανική ενοποίηση, το
ενδιαφέρον της Βρετανίας στην Ε.Ε. εξαφανίστηκε. Και με την απόσυρση αυτής της Βρετανίας,
η ισορροπία των δυνάμεων
κλονίστηκε ακόμη περισσότερο.
Η μέχρι το
πρόσφατο παρελθόν, τακτική της Γαλλίας για πολιτικό έλεγχο της οικονομικής
ισχύος της Γερμανίας μέσω δημιουργίας διαφόρων γραφειοκρατικών μηχανισμών και
συγκεκριμένων θεσμών (από την ΚΑΠ μέχρι την ΕΚΤ) έχει αποτύχει με βάση τα
σημερινά αποτελέσματα. Η Γερμανική οικονομική ισχύς έχει μετατραπεί και σε
πολιτική ισχύ έχοντας δημιουργήσει:
θεσμικό πλαίσιο που την εξυπηρετεί, συμμαχίες προθύμων χωρών που την
ακολουθούν, αποδυνάμωση των ισχυρών χωρών της ΕΕ (Γαλλία, Ιταλία) που διστάζουν
ή αδυνατούν να προβάλλουν αντιρρήσεις σοβαρού περιεχομένου στην πορεία της
ένωσης. Ο λόγος είναι ένας και μοναδικός: ο φόβος για τη «νομιμοποιημένη» ανάδυση ενός ανεξέλεγκτου γερμανικού
επιθετικού ιδεαλιστικού εθνικισμού μέσω της αποδυνάμωσης ή και τελικά διάλυσης
της ευρωζώνης και της ΕΕ, η αντιμετώπιση του οποίου σχεδόν θα είναι αδύνατη από
κάθε χώρα ξεχωριστά. Ο φόβος είναι υπαρκτός και δεδομένος. Δείχνει με σαφήνεια
ότι η προβαλλόμενη αντίληψη αντιμετώπισης του γερμανικού ιδεαλιστικού
εθνικισμού με άμεση αντιπαράθεση με οποιοδήποτε άλλον ευρωπαϊκό εθνικισμό είναι
ατελέσφορη. Εδώ εντάσσεται και η ανιστόρητη αντίληψη της αποχώρησης της Ελλάδας
από την ΕΕ ως στρατηγική επιλογή για την αντιμετώπιση της πληθώρας των υπαρκτών
προβλημάτων μας κατά μόνας. Όλοι όσοι φαντασιώνονται ότι η αποχώρηση της
χώρας από την ΕΕ θα σταματήσει με μαγικό τρόπο την εκδήλωση των υπαρχόντων
εθνικισμών οι οποίοι λαμβάνουν διάφορες μορφές (από οικονομική μέχρι
γεωπολιτική πλευρά). Εξάλλου η Ελλάδα έχει πικρή πείρα από την εχθρότητα της
Γερμανίας από την περίοδο του χαμένου πολέμου του 1897 και τη σαφή υποκίνηση
της Τουρκίας προκειμένου να ικανοποιηθούν τα γερμανικά συμφέροντα (μεταξύ άλλων
και οι γερμανοί ομολογιούχοι) με την επιβολή στη συνέχεια του Διεθνούς
Οικονομικού Ελέγχου. Ο οικονομικός έλεγχος πολύ νωρίς συσχετίσθηκε από τους
μελετητές της εποχής με τα αίτια του πολέμου. Θεωρήθηκε δηλαδή ότι η Γερμανία,
προεξοφλώντας την ελληνική ήττα, εξώθησαν σε πόλεμο – την Ελλάδα έμμεσα με
πράκτορες, την Τουρκία άμεσα- για να εξαναγκαστεί η Ελλάδα να δεχτεί τον
έλεγχο. «Ως εκρίθη η μάχη του Δομοκού, η Γερμανία ήρξατο να ομιλή περί ελέγχου»
γράφει ο Α. Ανδρεάδης (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΔ).
πρόσφατο παρελθόν, τακτική της Γαλλίας για πολιτικό έλεγχο της οικονομικής
ισχύος της Γερμανίας μέσω δημιουργίας διαφόρων γραφειοκρατικών μηχανισμών και
συγκεκριμένων θεσμών (από την ΚΑΠ μέχρι την ΕΚΤ) έχει αποτύχει με βάση τα
σημερινά αποτελέσματα. Η Γερμανική οικονομική ισχύς έχει μετατραπεί και σε
πολιτική ισχύ έχοντας δημιουργήσει:
θεσμικό πλαίσιο που την εξυπηρετεί, συμμαχίες προθύμων χωρών που την
ακολουθούν, αποδυνάμωση των ισχυρών χωρών της ΕΕ (Γαλλία, Ιταλία) που διστάζουν
ή αδυνατούν να προβάλλουν αντιρρήσεις σοβαρού περιεχομένου στην πορεία της
ένωσης. Ο λόγος είναι ένας και μοναδικός: ο φόβος για τη «νομιμοποιημένη» ανάδυση ενός ανεξέλεγκτου γερμανικού
επιθετικού ιδεαλιστικού εθνικισμού μέσω της αποδυνάμωσης ή και τελικά διάλυσης
της ευρωζώνης και της ΕΕ, η αντιμετώπιση του οποίου σχεδόν θα είναι αδύνατη από
κάθε χώρα ξεχωριστά. Ο φόβος είναι υπαρκτός και δεδομένος. Δείχνει με σαφήνεια
ότι η προβαλλόμενη αντίληψη αντιμετώπισης του γερμανικού ιδεαλιστικού
εθνικισμού με άμεση αντιπαράθεση με οποιοδήποτε άλλον ευρωπαϊκό εθνικισμό είναι
ατελέσφορη. Εδώ εντάσσεται και η ανιστόρητη αντίληψη της αποχώρησης της Ελλάδας
από την ΕΕ ως στρατηγική επιλογή για την αντιμετώπιση της πληθώρας των υπαρκτών
προβλημάτων μας κατά μόνας. Όλοι όσοι φαντασιώνονται ότι η αποχώρηση της
χώρας από την ΕΕ θα σταματήσει με μαγικό τρόπο την εκδήλωση των υπαρχόντων
εθνικισμών οι οποίοι λαμβάνουν διάφορες μορφές (από οικονομική μέχρι
γεωπολιτική πλευρά). Εξάλλου η Ελλάδα έχει πικρή πείρα από την εχθρότητα της
Γερμανίας από την περίοδο του χαμένου πολέμου του 1897 και τη σαφή υποκίνηση
της Τουρκίας προκειμένου να ικανοποιηθούν τα γερμανικά συμφέροντα (μεταξύ άλλων
και οι γερμανοί ομολογιούχοι) με την επιβολή στη συνέχεια του Διεθνούς
Οικονομικού Ελέγχου. Ο οικονομικός έλεγχος πολύ νωρίς συσχετίσθηκε από τους
μελετητές της εποχής με τα αίτια του πολέμου. Θεωρήθηκε δηλαδή ότι η Γερμανία,
προεξοφλώντας την ελληνική ήττα, εξώθησαν σε πόλεμο – την Ελλάδα έμμεσα με
πράκτορες, την Τουρκία άμεσα- για να εξαναγκαστεί η Ελλάδα να δεχτεί τον
έλεγχο. «Ως εκρίθη η μάχη του Δομοκού, η Γερμανία ήρξατο να ομιλή περί ελέγχου»
γράφει ο Α. Ανδρεάδης (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΔ).
Παράλληλα δείχνει, επίσης, αυτό που γνωρίζουν
πολύ καλά οι γερμανοί: ότι δεν μπορεί να υπάρξει ΕΕ χωρίς την Γερμανία. Η Γερμανία αυτή την στιγμή κατέχει
περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλούτου της ευρωζώνης ενώ ένας σημαντικός
αριθμός κρατών , κυρίως της Β κα Κ Ευρώπης έχουν δεθεί ποικιλότροπα στον γερμανικό πυρήνα
ισχύος.
πολύ καλά οι γερμανοί: ότι δεν μπορεί να υπάρξει ΕΕ χωρίς την Γερμανία. Η Γερμανία αυτή την στιγμή κατέχει
περισσότερο από το ένα τέταρτο του πλούτου της ευρωζώνης ενώ ένας σημαντικός
αριθμός κρατών , κυρίως της Β κα Κ Ευρώπης έχουν δεθεί ποικιλότροπα στον γερμανικό πυρήνα
ισχύος.
Όλες οι σκέψεις για συνεργασία των χωρών του
Νότου προσκρούουν κατ’ αρχάς στη ισχύ της Γερμανίας. Ουσιαστικά χωρίς την Γερμανία
είναι πρακτικά αδύνατον να υπάρξει Ενωμένη Ευρώπη που να έχει ρόλο στα διεθνώς
τεκταινόμενα είτε αυτά είναι οικονομικά θέματα είτε γεωπολιτικά, αλλά και να
λειτουργεί σε καθεστώς «συνεργασίας και συνεννόησης» με την υπόλοιπη
καθοδηγούμενη με την Γερμανία Ευρώπη.
Είναι τουλάχιστον αφελές και άστοχο να υποστηρίζεται ότι η σημερινή
Γαλλία θέλει και μπορεί να παίξει το ρόλο του εναλλακτικού πόλου ισχύος έναντι
της Γερμανίας. Αυτό θα σήμαινε ,κατ’ αρχάς, πλήρη ανατροπή της μέχρι σήμερα
ακολουθούμενης στρατηγικής από τη μεριά της Γαλλίας, κάτι που μόνον η Λεπέν
υποστηρίζει και συνεπώς το καθιστά περισσότερο δύσκολο με την πόλωση που
δημιουργεί στο εσωτερικό της Γαλλίας. Ανατροπές στρατηγικής αυτού του
βεληνεκούς αποτελούν ιστορικές αποφάσεις
και συμβαίνουν στην πολιτική όταν ο αντίπαλος λάβει , απολύτως, τη ξεκάθαρη
μορφή του εχθρού.
Νότου προσκρούουν κατ’ αρχάς στη ισχύ της Γερμανίας. Ουσιαστικά χωρίς την Γερμανία
είναι πρακτικά αδύνατον να υπάρξει Ενωμένη Ευρώπη που να έχει ρόλο στα διεθνώς
τεκταινόμενα είτε αυτά είναι οικονομικά θέματα είτε γεωπολιτικά, αλλά και να
λειτουργεί σε καθεστώς «συνεργασίας και συνεννόησης» με την υπόλοιπη
καθοδηγούμενη με την Γερμανία Ευρώπη.
Είναι τουλάχιστον αφελές και άστοχο να υποστηρίζεται ότι η σημερινή
Γαλλία θέλει και μπορεί να παίξει το ρόλο του εναλλακτικού πόλου ισχύος έναντι
της Γερμανίας. Αυτό θα σήμαινε ,κατ’ αρχάς, πλήρη ανατροπή της μέχρι σήμερα
ακολουθούμενης στρατηγικής από τη μεριά της Γαλλίας, κάτι που μόνον η Λεπέν
υποστηρίζει και συνεπώς το καθιστά περισσότερο δύσκολο με την πόλωση που
δημιουργεί στο εσωτερικό της Γαλλίας. Ανατροπές στρατηγικής αυτού του
βεληνεκούς αποτελούν ιστορικές αποφάσεις
και συμβαίνουν στην πολιτική όταν ο αντίπαλος λάβει , απολύτως, τη ξεκάθαρη
μορφή του εχθρού.
Συγχρόνως δεν
είναι καθόλου βέβαιον, ότι, τα συμφέροντα των χωρών του Νότου ταυτίζονται και ότι
είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε αμοιβαιοποίηση των διαφορετικών βαρών και κόστη που υπάρχουν σε κάθε ξεχωριστή
χώρα και παράλληλα να διασαλέψουν, ομοιόμορφα , τις σχέσεις τους με την
ισχυρή Γερμανία
είναι καθόλου βέβαιον, ότι, τα συμφέροντα των χωρών του Νότου ταυτίζονται και ότι
είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε αμοιβαιοποίηση των διαφορετικών βαρών και κόστη που υπάρχουν σε κάθε ξεχωριστή
χώρα και παράλληλα να διασαλέψουν, ομοιόμορφα , τις σχέσεις τους με την
ισχυρή Γερμανία
Όλες αυτές οι σκέψεις ένα
στόχο μπορούν να έχουν : να
αμβλύνουν ορισμένες από τις εκφάνσεις της ασκούμενης γερμανικής κυριαρχίας στον
οικονομικό τομέα, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο διότι προϋποθέτει αλλαγές
στις βασικές συνθήκες δημιουργίας της ΕΕ. Διακηρύξεις τύπου ότι χρειάζεται «νέο
κοινωνικό συμβόλαιο για τους ευρωπαϊκούς λαούς» μάλιστα από πλήρως υποταγμένες
ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προκαλούν μειδιάματα καθώς αντανακλούν εμφανή αδυναμία
πρόσληψης της σημερινής πραγματικότητας. Διαμορφώνεται ήδη ένα «νέο κοινωνικό
συμβόλαιο» το οποίο δεν έχει λάβει υπόψη του καθόλου τις μελαγχολικές κενολογίες
αυτού του είδους. Φθάνει να κοιτάξει κανείς τον εκλογικό χάρτη των ευρωπαϊκών
χωρών. Η συνέχιση της αυταπάτης τελικά θα μετατραπεί σε απάτη , για να μην
πούμε ότι κάθε αυταπάτη είναι απάτη.
Τελικά
φαίνεται ότι ο απόλυτος εγκλωβισμός των ευρωπαϊκών χωρών στο πείραμα της ΕΕ και
της ευρωζώνης μπορεί να σπάσει μόνο «με ένα πάταγο και όχι με ένα λυγμό». Κανείς
δεν μπορεί να ξεφύγει από τις σκοτεινές, αλλά τόσο εμφανείς, κινήσεις της ανθρώπινης
ιστορίας.
φαίνεται ότι ο απόλυτος εγκλωβισμός των ευρωπαϊκών χωρών στο πείραμα της ΕΕ και
της ευρωζώνης μπορεί να σπάσει μόνο «με ένα πάταγο και όχι με ένα λυγμό». Κανείς
δεν μπορεί να ξεφύγει από τις σκοτεινές, αλλά τόσο εμφανείς, κινήσεις της ανθρώπινης
ιστορίας.
