Μα είναι τόσο δύσκολο να γίνει αντιληπτό , από τους υπάρχοντες
«παραδοσιακούς» πολιτικούς οργανισμούς ,
ό,τι αυτοί θεωρούν , σύμφωνα με την δική
τους αντίληψη, αδυναμία του «Ποταμιού» στην ουσία αποτελεί τη δύναμή του;
«παραδοσιακούς» πολιτικούς οργανισμούς ,
ό,τι αυτοί θεωρούν , σύμφωνα με την δική
τους αντίληψη, αδυναμία του «Ποταμιού» στην ουσία αποτελεί τη δύναμή του;
Είναι τόσο δύσκολο να αντιληφθούν ότι όσα υποστηρίζουν ,ως
κριτική κατευθυνόμενη προς το «Ποτάμι»,
περί μη ύπαρξης θέσεων και προγράμματος
στην ουσία αποτελεί βούτυρο στο ψωμί του;
κριτική κατευθυνόμενη προς το «Ποτάμι»,
περί μη ύπαρξης θέσεων και προγράμματος
στην ουσία αποτελεί βούτυρο στο ψωμί του;
Είναι τόσο δύσκολο να γίνει αντιληπτό ότι υπάρχει μια μεγάλη
δεξαμενή ψηφοφόρων οι οποίοι αδιαφορούν
παντελώς για τα προγράμματα τα οποία
εμπεριέχουν, εν τοις πράγμασι , μια εκδίπλωση στο μέλλον άρα συμπεριλαμβάνουν ως ουσιαστική
κοσμοθεωρητική μεταβλητή τον χρόνο ;
δεξαμενή ψηφοφόρων οι οποίοι αδιαφορούν
παντελώς για τα προγράμματα τα οποία
εμπεριέχουν, εν τοις πράγμασι , μια εκδίπλωση στο μέλλον άρα συμπεριλαμβάνουν ως ουσιαστική
κοσμοθεωρητική μεταβλητή τον χρόνο ;
Δεν βλέπουν ότι υπάρχει
ένα πλήθος ανθρώπων που απεχθάνονται «τις μεγάλες αφηγήσεις» ίδιον της νεωτερικότητας
, και το μόνο που αντιλαμβάνονται είναι η «συμμετοχή» τους στα εφήμερα κατακερματισμένα «συμβάντα» της κοινωνικής
ζωής μέσα από την τοποθέτηση posts σε κάποια άποψη
τοποθετημένη στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή των περιοδικών life style; Απόψεις οι οποίες
έχουν ως σημείο αναφοράς τον ίδιο τους τον εαυτό δημιουργώντας έτσι ένα απόλυτο αυτοαναφορικό
πλαίσιο κριτηρίων αλήθειας.
ένα πλήθος ανθρώπων που απεχθάνονται «τις μεγάλες αφηγήσεις» ίδιον της νεωτερικότητας
, και το μόνο που αντιλαμβάνονται είναι η «συμμετοχή» τους στα εφήμερα κατακερματισμένα «συμβάντα» της κοινωνικής
ζωής μέσα από την τοποθέτηση posts σε κάποια άποψη
τοποθετημένη στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή των περιοδικών life style; Απόψεις οι οποίες
έχουν ως σημείο αναφοράς τον ίδιο τους τον εαυτό δημιουργώντας έτσι ένα απόλυτο αυτοαναφορικό
πλαίσιο κριτηρίων αλήθειας.
Η νοοτροπία και ο τρόπος ζωής μιας κοινωνίας σχετίζονται
στενά με τις εκάστοτε κρατούσες ιδέες για το ρόλο του ατόμου μέσα σε
αυτές. Αυτό σημαίνει ότι η μετεξέλιξη ή η μετατροπή των κοινωνιών
βρίσκεται πρωταρχικά σε συνάφεια με την μετατόπιση της έννοιας του ατομικισμού.
Οι παρατηρούμενες αλλαγές στη νοοτροπία και στον τρόπο ζωής της σύγχρονης
κοινωνίας των τελευταίων τουλάχιστον 50 ετών , συναρτώνται ουσιωδώς με την νέα
αντίληψη για το άτομο και συγκεκριμένα σε ότι αναφέρεται ως προγραμματική διαδικασία αντικατάσταση
των αξιών της αυτοϋπέρβασης – αυτοπειθάρχησης
από τις αξίες της αυτοπραγμάτωσης.
στενά με τις εκάστοτε κρατούσες ιδέες για το ρόλο του ατόμου μέσα σε
αυτές. Αυτό σημαίνει ότι η μετεξέλιξη ή η μετατροπή των κοινωνιών
βρίσκεται πρωταρχικά σε συνάφεια με την μετατόπιση της έννοιας του ατομικισμού.
Οι παρατηρούμενες αλλαγές στη νοοτροπία και στον τρόπο ζωής της σύγχρονης
κοινωνίας των τελευταίων τουλάχιστον 50 ετών , συναρτώνται ουσιωδώς με την νέα
αντίληψη για το άτομο και συγκεκριμένα σε ότι αναφέρεται ως προγραμματική διαδικασία αντικατάσταση
των αξιών της αυτοϋπέρβασης – αυτοπειθάρχησης
από τις αξίες της αυτοπραγμάτωσης.
Είναι η αξία της αυτοπραγμάτωσης λοιπόν που κυριαρχεί . Ίδιον της
προσωπικής ύπαρξης είναι η προσωπική εμπειρία. Όπου δεν υπάρχει αυτή η
δυνατότητα το αποτέλεσμα είναι η μάζα. Όμως προσοχή η μάζα στην σημερινή εποχή
δεν είναι μια αυθόρμητη σύναξη ατομικοτήτων που χάνουν τον λογαριασμό του Εγώ τους
σε μια στιγμιαία περιδίνηση ή ενός συλλογικού πανικού. Είναι το
κατακερματισμένο ενεργούμενο , που «αυτοπραγματώνεται» επιχειρώντας να
συναιρέσει τις πολυδιασπάσεις του στο ενιαίο σχήμα του βιοτικού επιπέδου και της
«ποιότητας ζωής» στην κατανάλωση. Η μάζα και το άτομο συμπυκνώνονται ,
ταυτίζονται σε μια αργόσυρτη ιστορική επανάληψη του ταυτού. Οι αλλεπάλληλες «απόψεις» ακολουθούμενες από
αμέτρητα posts δεν είναι τίποτε περισσότερο από
αένεα άλματα από φευγαλέα εικόνα σε έτερη φευγαλέα εικόνα . Πρόκειται για ένα
αέναο ζάπινγκ στην «τηλεόραση της ζωής» το οποίο δείχνει με απόλυτη ακρίβεια ότι οι
μεταμοντέρνοι τρόποι ύπαρξης είναι κατατεμαχισμένοι, έκκεντροι, πολιτικά και
ηθικά ανάπηροι, ριζωμένοι στη αυτοτέλεια του στιγμιαίου, χωρίς παρελθόν , χωρίς
μέλλον. Σε ένα αέναο παρών.
προσωπικής ύπαρξης είναι η προσωπική εμπειρία. Όπου δεν υπάρχει αυτή η
δυνατότητα το αποτέλεσμα είναι η μάζα. Όμως προσοχή η μάζα στην σημερινή εποχή
δεν είναι μια αυθόρμητη σύναξη ατομικοτήτων που χάνουν τον λογαριασμό του Εγώ τους
σε μια στιγμιαία περιδίνηση ή ενός συλλογικού πανικού. Είναι το
κατακερματισμένο ενεργούμενο , που «αυτοπραγματώνεται» επιχειρώντας να
συναιρέσει τις πολυδιασπάσεις του στο ενιαίο σχήμα του βιοτικού επιπέδου και της
«ποιότητας ζωής» στην κατανάλωση. Η μάζα και το άτομο συμπυκνώνονται ,
ταυτίζονται σε μια αργόσυρτη ιστορική επανάληψη του ταυτού. Οι αλλεπάλληλες «απόψεις» ακολουθούμενες από
αμέτρητα posts δεν είναι τίποτε περισσότερο από
αένεα άλματα από φευγαλέα εικόνα σε έτερη φευγαλέα εικόνα . Πρόκειται για ένα
αέναο ζάπινγκ στην «τηλεόραση της ζωής» το οποίο δείχνει με απόλυτη ακρίβεια ότι οι
μεταμοντέρνοι τρόποι ύπαρξης είναι κατατεμαχισμένοι, έκκεντροι, πολιτικά και
ηθικά ανάπηροι, ριζωμένοι στη αυτοτέλεια του στιγμιαίου, χωρίς παρελθόν , χωρίς
μέλλον. Σε ένα αέναο παρών.
Να το πούμε διαφορετικά : η έννοια της «ποιότητας ζωής»
αντικαθιστά τη νεωτερική έννοια της επιβίωσης. Μια τέτοια αντίληψη είναι
ενδημικά μη ένσκοπη, αποσυναρτημένη από οποιαδήποτε εντελή πραξιακή διαδικασία.
Η «ποιότητα ζωής» δεν κατευθύνεται εσωτερικά προς κάποια κορύφωση , έναν τελικό
σκοπό, ενώ εμπεριέχει ως ουσιώδη διάσταση τη συγκυριακότητα , την αποσπασματικότητα της ύπαρξης.
Η ζωή είναι μια σειρά επεισοδίων , βιωμένων από ένα Εγώ αυτοσκηνοθετούμενο,σε
μια πολλαπλότητα ρόλων η υπόδυση των οποίων , επάλληλα ή ταυτοχρόνως , κατά τρόπο
ανυπερθέτως παρανοϊκό , συνιστά την
αυτοπραγμάτωση. Αυτοπραγμάτωση που παρότι εμπεριέχει το «αυτό» δεν είναι καν τέτοιο, αφού δεν αναφέρεται σε ένα οργανωμένο Εγώ αλλά
σε δυνατότητες υπόδυσης χωρίς ηθοποιό.
αντικαθιστά τη νεωτερική έννοια της επιβίωσης. Μια τέτοια αντίληψη είναι
ενδημικά μη ένσκοπη, αποσυναρτημένη από οποιαδήποτε εντελή πραξιακή διαδικασία.
Η «ποιότητα ζωής» δεν κατευθύνεται εσωτερικά προς κάποια κορύφωση , έναν τελικό
σκοπό, ενώ εμπεριέχει ως ουσιώδη διάσταση τη συγκυριακότητα , την αποσπασματικότητα της ύπαρξης.
Η ζωή είναι μια σειρά επεισοδίων , βιωμένων από ένα Εγώ αυτοσκηνοθετούμενο,σε
μια πολλαπλότητα ρόλων η υπόδυση των οποίων , επάλληλα ή ταυτοχρόνως , κατά τρόπο
ανυπερθέτως παρανοϊκό , συνιστά την
αυτοπραγμάτωση. Αυτοπραγμάτωση που παρότι εμπεριέχει το «αυτό» δεν είναι καν τέτοιο, αφού δεν αναφέρεται σε ένα οργανωμένο Εγώ αλλά
σε δυνατότητες υπόδυσης χωρίς ηθοποιό.
Η μαζικοδημοκρατική κοινωνία της μετανεωτερικής εποχής ,
εγκαταλείποντας ή καταστρέφοντας τις ολοποιητικές εναρμονιστικές φιλοδοξίες της
νεωτερικότητας, δύο μόνον διαδικασίες κατορθώνει, πρακτικά, να συσχετίσει
οργανικά στους κόλπους της :την πολτοποίηση της συλλογικότητας- τα «πρόσωπα»
καθίστανται άμορφη μάζα τυποποιημένων μονάδων, διασκορπισμένα εντός της ισοπεδωτικής εγκοσμιότητας – με τον
ατομοκεντρικό υποκειμενισμό υπερφίαλων υπάρξεων, που είναι πάντα πρόθυμες να
αναγνωρίσουν υψίστη σπουδαιότητα στην
ιστορική ουτιδανότητα της συνείδησης και των ενεργημάτων της. Εξουδετερώνοντας
τη νεωτερική «μεταφυσική της παρουσίας» , δηλαδή το ανθρωποκεντρικό πρότυπο της
ηθικής σκέψης των Νέων Χρόνων, συγκροτεί , εξαιτίας της «πανουργίας του Λόγου»
που πάντα καιροφυλακτεί για να φέρει τα πάνω κάτω, το πολιτισμικό σύμπαν του
φρενήρους ατομισμού, του υπερκαταναλωτισμού και του αγοραίου ευδαιμονισμού.
εγκαταλείποντας ή καταστρέφοντας τις ολοποιητικές εναρμονιστικές φιλοδοξίες της
νεωτερικότητας, δύο μόνον διαδικασίες κατορθώνει, πρακτικά, να συσχετίσει
οργανικά στους κόλπους της :την πολτοποίηση της συλλογικότητας- τα «πρόσωπα»
καθίστανται άμορφη μάζα τυποποιημένων μονάδων, διασκορπισμένα εντός της ισοπεδωτικής εγκοσμιότητας – με τον
ατομοκεντρικό υποκειμενισμό υπερφίαλων υπάρξεων, που είναι πάντα πρόθυμες να
αναγνωρίσουν υψίστη σπουδαιότητα στην
ιστορική ουτιδανότητα της συνείδησης και των ενεργημάτων της. Εξουδετερώνοντας
τη νεωτερική «μεταφυσική της παρουσίας» , δηλαδή το ανθρωποκεντρικό πρότυπο της
ηθικής σκέψης των Νέων Χρόνων, συγκροτεί , εξαιτίας της «πανουργίας του Λόγου»
που πάντα καιροφυλακτεί για να φέρει τα πάνω κάτω, το πολιτισμικό σύμπαν του
φρενήρους ατομισμού, του υπερκαταναλωτισμού και του αγοραίου ευδαιμονισμού.
Το «Ποτάμι» επιχειρεί να αποτελέσει το μοναδικό γνήσιο εκφραστή αυτής της κοινωνικής
πραγματικότητας. Επαναλαμβάνω της κοινωνικής πραγματικότητας. Εδώ συνίσταται και
η διαφορά του από τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα.
Δεν επιχειρεί να κρύψει το τι εκφράζει . Δεν ορρωδεί μπροστά στις καταγγελίες
που εδράζονται σε απόψεις των κομμάτων της
ύστατης νεωτερικότητας οι εκφραστές της οποίας προσποιούνται ότι δεν έχουν αντιληφθεί, ότι οι ιδέες τους περί ολοκλήρωσης του σχεδίου της νεωτερικότητας
,έχουν ολοκληρωτικά ηττηθεί και αποτελούν κατάλοιπα παρόμοια της nobilta nera που διακωμωδούσε ο Fellini στις πρώτες
ταινίες του. Βεβαίως προσποιούνται ,εκτός
ελαχίστων «ορθολογικών εκσυγχρονιστών» που
αδυνατούν να κατανοήσουν τι συμβαίνει στον πλανήτη. Προσποιούνται παρότι μεγάλο
μέρος της «ιδεολογικής τους συμπεριφοράς» προέρχεται από το ιδεολογικό οπλοστάσιο
της μετανεωτερικότητας και του μεταμοντερνισμού.
πραγματικότητας. Επαναλαμβάνω της κοινωνικής πραγματικότητας. Εδώ συνίσταται και
η διαφορά του από τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα.
Δεν επιχειρεί να κρύψει το τι εκφράζει . Δεν ορρωδεί μπροστά στις καταγγελίες
που εδράζονται σε απόψεις των κομμάτων της
ύστατης νεωτερικότητας οι εκφραστές της οποίας προσποιούνται ότι δεν έχουν αντιληφθεί, ότι οι ιδέες τους περί ολοκλήρωσης του σχεδίου της νεωτερικότητας
,έχουν ολοκληρωτικά ηττηθεί και αποτελούν κατάλοιπα παρόμοια της nobilta nera που διακωμωδούσε ο Fellini στις πρώτες
ταινίες του. Βεβαίως προσποιούνται ,εκτός
ελαχίστων «ορθολογικών εκσυγχρονιστών» που
αδυνατούν να κατανοήσουν τι συμβαίνει στον πλανήτη. Προσποιούνται παρότι μεγάλο
μέρος της «ιδεολογικής τους συμπεριφοράς» προέρχεται από το ιδεολογικό οπλοστάσιο
της μετανεωτερικότητας και του μεταμοντερνισμού.
Επομένως η μάχη στο πεδίο
των ιδεών ή των πολιτικών προγραμμάτων στο
οποίο επιχειρούν να δώσουν τα «παραδοσιακά» κόμματα έχω την εντύπωση ότι δεν πρόκειται
να δημιουργήσει ουσιαστικό πρόβλημα στο «Ποτάμι» στην παρούσα συγκυρία όπου εκτός
των άλλων η πολυσχιδής κρίση που ταλανίζει την ελληνική κοινωνία επιδρά καταλυτικά
στον περαιτέρω κατακερματισμό της ανθρώπινης ύπαρξης.
των ιδεών ή των πολιτικών προγραμμάτων στο
οποίο επιχειρούν να δώσουν τα «παραδοσιακά» κόμματα έχω την εντύπωση ότι δεν πρόκειται
να δημιουργήσει ουσιαστικό πρόβλημα στο «Ποτάμι» στην παρούσα συγκυρία όπου εκτός
των άλλων η πολυσχιδής κρίση που ταλανίζει την ελληνική κοινωνία επιδρά καταλυτικά
στον περαιτέρω κατακερματισμό της ανθρώπινης ύπαρξης.