Οι δηλώσεις του κ. Σαμαρά , μετά τη
συνάντησή του στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό της Ιρλανδίας Έντα Κένι μας
επανέφεραν στη μνήμη παλαιότερες δηλώσεις ελλήνων πολιτικών οι οποίοι δήλωναν
θαυμαστές του ιρλανδικού υποδείγματος και επιθυμούσαν διακαώς να μετατρέψουν
την ελληνική οικονομία σε οικονομία παρόμοια με την ιρλανδική. Δεν αναφέρω τα
ονόματα για να αποφύγω την έστω και αρνητική προβολή τους. Ακολούθως είχαμε
δηλώσεις από άλλον πολιτικό σχετικά με
την μετατροπή της Ελλάδος σε Δανία του Νότου. Τώρα και οι τρεις βρίσκονται στο
περιθώριο της πολιτικής ζωής του τόπου.
Ο έλληνας πρωθυπουργός έκανε
παραλληλισμούς με την Ιρλανδία και έδωσε έμφαση στην εξωστρέφεια και την
ανταγωνιστικότητα:
«Η Ιρλανδία είχε από δεκαετίες κάνει τη μεγάλη επιλογή της
ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας και όταν βρέθηκε σε σοβαρή κρίση ήταν
και πάλι η ανταγωνιστικότητα και η εξωστρέφεια που την οδήγησαν έξω από τη
κρίση. Την επιλογή αυτή της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας κάνει και η
κυβέρνησή μας. Θα ακολουθήσουμε το παράδειγμά της Ιρλανδίας και στην άλλη επιλογή
της χαμηλής φορολογίας».
Είναι γνωστό τοις πάσι ότι το ιρλανδικό οικονομικό υπόδειγμα απέχει
παρασάγγας από το αντίστοιχο ελληνικό. Η εξωστρέφεια και η ανταγωνιστικότητα
οφείλεται στην μεγάλη εισροή Άμεσων Ξένων Επενδύσεων με φορείς τις μεγάλες και
μικρότερες πολυεθνικές επιχειρήσεις οι οποίες επέλεξαν να εγκατασταθούν στην
Ιρλανδία όχι μόνο για τους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές αλλά και για τη
γεωγραφική της θέση, για την Αγγλική τους γλώσσα και για μια σειρά άλλους παράγοντες.
Η Ιρλανδία πραγματοποιεί εξαγωγές ύψους 104,9% του ΑΕΠ και εισαγωγές ύψους 82,9% του ΑΕΠ παρουσιάζοντας εμπορικό πλεόνασμα 19,3% του
ΑΕΠ (όλα τα στοιχεία αναφέρονται στο 2011). Η ιδιωτική της κατανάλωση αποτελεί
το 48,7% του ΑΕΠ και η δημόσια κατανάλωση το 18,4% του ΑΕΠ. Μόνο αυτά τα
στοιχεία δείχνουν την τεράστια απόσταση από την ελληνική οικονομία στην οποία
τα αντίστοιχα μεγέθη ως % του ΑΕΠ παρουσιάζουν την ακόλουθη εικόνα : εξαγωγές
25,1%, εισαγωγές 33,1% , εμπορικό έλλειμμα -15,8%, ιδιωτική κατανάλωση 74,6%
και δημόσια κατανάλωση 17,4%.
Όμως αυτό που έχει ίσως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι ότι η τρομακτική
μεγέθυνση του ΑΕΠ της Ιρλανδίας και η βελτίωση του επιπέδου ευημερίας του
ιρλανδικού λαού δεν στηρίχθηκε στην
σημαντική εισροή ΑΞΕ αλλά κυρίως στην
τεράστια κίνηση βραχυπρόθεσμων κεφαλαίων ( ολόκληρη την περίοδο 1992-2009 το
ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ήταν οριακά αρνητικό παρά τα μεγάλα εμπορικά
πλεονάσματα) και στην σημαντικότατη πιστωτική επέκταση του τραπεζικού
συστήματος η οποία κυρίως κατευθύνθηκε στην αγορά ακινήτων με αποτέλεσμα την
δημιουργία της πιστωτικής φούσκας το σκάσιμο της οποίας έδωσε βαρύ χτύπημα στο
συγκεκριμένο υπόδειγμα. Βεβαίως ο
πρωθυπουργός παραλείπει να αναφερθεί στη βίαια κρίση που χτύπησε την ιρλανδική
οικονομία ακριβώς λόγω του συγκεκριμένου υποδείγματος.
Τα υποδείγματα αυτά , τα οποία
στηρίζονται στις εξαγωγές είναι έρμαια των διαθέσεων των διεθνών αγορών. Η
εμπιστοσύνη η οποία εκφράζεται μέσω της εισροής ΑΞΕ ολοκληρώνεται εν τοις
πράγμασι με την εισροή βραχυπρόθεσμων επενδύσεων χαρτοφυλακίου οι οποίες
λειτουργούν συμπληρωματικά εκμεταλευόμενες την υπερτίμηση της πραγματικής
συναλλαγματικής ισοτιμίας καθώς και την λειτουργία του τραπεζικού τομέα να
επεκταθεί με όλους τους τρόπους. Η δημιουργία πιστωτικής φούσκας ως εκ τούτου είναι
σχεδόν σίγουρη . Η απόσυρση των επενδύσεων χαρτοφυλακίου επιτείνει και βαθαίνει
την κρίση .
Στην ιστορία του καπιταλισμού έχει αποδειχθεί ότι η ισορροπία στην μεγέθυνση
του ΑΕΠ εξαρτάται από το «σωστό» μέγεθος και την «σωστή» διάρθρωση της εγχώριας
ζήτησης.
Μήπως έχει έρθει η χρονική «στιγμή» να μιλήσουμε σοβαρά για το μέλλον της ελληνικής
οικονομίας χωρίς επικοινωνιακές και άλλες ρητορείες;