Σύμφωνα με τα
στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων το εννεάμηνο 2012
αυξήθηκαν κατά 11,3% σε σχέση με το αντίστοιχο 10μηνο του 2011 και διαμορφώθηκαν
στα € 3.614,4 εκατ. από € 3.230,3 . Το 2011 είχε παρατηρηθεί μικρή αύξηση κατά +1,1% .
στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ οι ελληνικές εξαγωγές αγροτικών προϊόντων το εννεάμηνο 2012
αυξήθηκαν κατά 11,3% σε σχέση με το αντίστοιχο 10μηνο του 2011 και διαμορφώθηκαν
στα € 3.614,4 εκατ. από € 3.230,3 . Το 2011 είχε παρατηρηθεί μικρή αύξηση κατά +1,1% .
Παράλληλα οι ελληνικές
εισαγωγές αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν το εννεάμηνο 2012 κατά 6,5% έναντι του
αντίστοιχου εννεάμηνου του 2011 και το ύψος τους ανήλθε σε 4,584 δις ευρώ. Η
μείωση των εισαγωγών μπορεί εύκολα να ερμηνευθεί μέσω της δραστικής μείωσης του
ΑΕΠ η οποία παρατηρήθηκε τα τελευταία έτη στην ελληνική οικονομία. Συνεπώς δεν
μπορεί κανείς να προεξοφλήσει , το αντίθετο μάλιστα θα έλεγα , ότι μια
μελλοντική μεγέθυνση του ΑΕΠ δεν θα επιφέρει και αύξηση των εισαγωγών . Άρα η
όλη προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης και των εμπλεκομένων φορέων (ιδιωτικών
και δημοσίων) θα πρέπει να κινηθεί στην κατεύθυνση της όλο και μεγαλύτερης υποκατάσταση εισαγωγών είτε
μέσω της άμεσης κάλυψης των
εγχώριων αναγκών είτε μέσω των πόρων από
τις εξαγωγές.
εισαγωγές αγροτικών προϊόντων μειώθηκαν το εννεάμηνο 2012 κατά 6,5% έναντι του
αντίστοιχου εννεάμηνου του 2011 και το ύψος τους ανήλθε σε 4,584 δις ευρώ. Η
μείωση των εισαγωγών μπορεί εύκολα να ερμηνευθεί μέσω της δραστικής μείωσης του
ΑΕΠ η οποία παρατηρήθηκε τα τελευταία έτη στην ελληνική οικονομία. Συνεπώς δεν
μπορεί κανείς να προεξοφλήσει , το αντίθετο μάλιστα θα έλεγα , ότι μια
μελλοντική μεγέθυνση του ΑΕΠ δεν θα επιφέρει και αύξηση των εισαγωγών . Άρα η
όλη προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης και των εμπλεκομένων φορέων (ιδιωτικών
και δημοσίων) θα πρέπει να κινηθεί στην κατεύθυνση της όλο και μεγαλύτερης υποκατάσταση εισαγωγών είτε
μέσω της άμεσης κάλυψης των
εγχώριων αναγκών είτε μέσω των πόρων από
τις εξαγωγές.
Η αύξηση των εξαγωγών
των αγροτικών προϊόντων δείχνει ότι
υπάρχουν σχετικές δυνατότητες της αγροτικής οικονομίας παρά τα προβλήματά της ,
να συνεχίσει προς αυτή την κατεύθυνση. Βεβαίως η ένταξη της όλης προσπάθειας σε
συγκεκριμένο πλαίσιο με συγκεκριμένες στοχοθεσίες , με βάση τις υπαρκτές δυνατότητες
και το δυναμικό συγκριτικό πλεονέκτημα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής
θα ήταν κάτι πολύ σημαντικό.
των αγροτικών προϊόντων δείχνει ότι
υπάρχουν σχετικές δυνατότητες της αγροτικής οικονομίας παρά τα προβλήματά της ,
να συνεχίσει προς αυτή την κατεύθυνση. Βεβαίως η ένταξη της όλης προσπάθειας σε
συγκεκριμένο πλαίσιο με συγκεκριμένες στοχοθεσίες , με βάση τις υπαρκτές δυνατότητες
και το δυναμικό συγκριτικό πλεονέκτημα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής
θα ήταν κάτι πολύ σημαντικό.
Στον πρωτογενή
τομέα , σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στους δύο άλλους τομείς της οικονομίας
( μείωση στο δευτερογενή κατά 6,5 και
στο τριτογενή κατά 10,7 το πρώτο εξάμηνο του 2012) η προστιθέμενη αξία αυξάνεται με χαμηλό αλλά
σταθερό ρυθμό τα τελευταία 6 τρίμηνα σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ[1].
Στην πραγματικότητα σημειώθηκε μικρότερη
μείωση της προστιθέμενης αξίας (σε σταθερές τιμές) στον πρωτογενή τομέα κατά
-3,2% στο 9μηνο΄12 σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά -5,4% συνολικά το 2011. Σύμφωνα
με τα παραπάνω φαίνεται ότι οι αυξήσεις εξαγωγών αγροτικών προϊόντων έχει
σχετικό αντίκτυπο και στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής ή για να το
διατυπώσουμε με σωστό τρόπο παρατηρείται μια μείωση του ρυθμού μείωσης της
αγροτικής παραγωγής .
τομέα , σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στους δύο άλλους τομείς της οικονομίας
( μείωση στο δευτερογενή κατά 6,5 και
στο τριτογενή κατά 10,7 το πρώτο εξάμηνο του 2012) η προστιθέμενη αξία αυξάνεται με χαμηλό αλλά
σταθερό ρυθμό τα τελευταία 6 τρίμηνα σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ[1].
Στην πραγματικότητα σημειώθηκε μικρότερη
μείωση της προστιθέμενης αξίας (σε σταθερές τιμές) στον πρωτογενή τομέα κατά
-3,2% στο 9μηνο΄12 σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά -5,4% συνολικά το 2011. Σύμφωνα
με τα παραπάνω φαίνεται ότι οι αυξήσεις εξαγωγών αγροτικών προϊόντων έχει
σχετικό αντίκτυπο και στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής ή για να το
διατυπώσουμε με σωστό τρόπο παρατηρείται μια μείωση του ρυθμού μείωσης της
αγροτικής παραγωγής .
Επίσης έχει μεγάλη σημασία να
τονισθεί ότι η παρατηρούμενη αύξηση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων έγινε σε πλαίσιο
χειροτέρευσης των όρων εμπορίου. Σύμφωνα
με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ[2] επιδείνωση των όρων εμπορίου σημειώθηκε στον
πρωτογενή τομέα της οικονομίας στο 10μηνο΄12. Ειδικότερα, ο ρυθμός μεταβολής
των τιμών των αγροτικών προϊόντων ήταν αρνητικός κατά -3,8% στο 10μηνο΄12,
έναντι αύξησης κατά +1,0% στο 10μηνο΄11, ενώ οι τιμές που καταβάλλουν οι
παραγωγοί για τις εισροές αυξήθηκαν κατά +2,5% σε ετήσια βάση στο 10μηνο΄12,
έναντι +9,3% στο 10μηνο΄11. Αυτό σημαίνει ότι οι εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων
εξαναγκάσθηκαν να μειώσουν τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους προκειμένου να μπορέσουν να εξάγουν. Η
διερεύνηση της εξέλιξης του κόστους παραγωγής των ελληνικών εξαγώγιμων
αγροτικών προϊόντων έχει μεγάλη σημασία την περίοδο της δημοσιονομικής
προσαρμογής καθώς επίσης και τα ποσοστά κέρδους που διαμορφώνονται.
τονισθεί ότι η παρατηρούμενη αύξηση των εξαγωγών αγροτικών προϊόντων έγινε σε πλαίσιο
χειροτέρευσης των όρων εμπορίου. Σύμφωνα
με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ[2] επιδείνωση των όρων εμπορίου σημειώθηκε στον
πρωτογενή τομέα της οικονομίας στο 10μηνο΄12. Ειδικότερα, ο ρυθμός μεταβολής
των τιμών των αγροτικών προϊόντων ήταν αρνητικός κατά -3,8% στο 10μηνο΄12,
έναντι αύξησης κατά +1,0% στο 10μηνο΄11, ενώ οι τιμές που καταβάλλουν οι
παραγωγοί για τις εισροές αυξήθηκαν κατά +2,5% σε ετήσια βάση στο 10μηνο΄12,
έναντι +9,3% στο 10μηνο΄11. Αυτό σημαίνει ότι οι εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων
εξαναγκάσθηκαν να μειώσουν τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους προκειμένου να μπορέσουν να εξάγουν. Η
διερεύνηση της εξέλιξης του κόστους παραγωγής των ελληνικών εξαγώγιμων
αγροτικών προϊόντων έχει μεγάλη σημασία την περίοδο της δημοσιονομικής
προσαρμογής καθώς επίσης και τα ποσοστά κέρδους που διαμορφώνονται.
Η δυσμενής αυτή εξέλιξη στις τιμές
και στην παραγωγή των αγροτικών προϊόντων φαίνεται ότι θα οδηγήσει σε νέα
μείωση το κατά κεφαλήν αγροτικού εισοδήματος και κατά το 2012. Συγκεκριμένα,
σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, το πραγματικό κατά κεφαλήν αγροτικό
εισόδημα στην Ελλάδα εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά -2,0% το 2012, έναντι μείωσής
του κατά -5,3% και -4,3 το 2011 και 2010.
και στην παραγωγή των αγροτικών προϊόντων φαίνεται ότι θα οδηγήσει σε νέα
μείωση το κατά κεφαλήν αγροτικού εισοδήματος και κατά το 2012. Συγκεκριμένα,
σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurostat, το πραγματικό κατά κεφαλήν αγροτικό
εισόδημα στην Ελλάδα εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά -2,0% το 2012, έναντι μείωσής
του κατά -5,3% και -4,3 το 2011 και 2010.
Στον
Πίνακα 1 αναφέρεται το εξωτερικό εμπόριο των ελληνικών
αγροτικών προϊόντων για το πρώτο 9μηνο του 2012. Παρατηρούμε ότι το ισοζύγιο
παρουσιάζεται θετικό για τα παρακάτω προϊόντα:
Πίνακα 1 αναφέρεται το εξωτερικό εμπόριο των ελληνικών
αγροτικών προϊόντων για το πρώτο 9μηνο του 2012. Παρατηρούμε ότι το ισοζύγιο
παρουσιάζεται θετικό για τα παρακάτω προϊόντα:
Φρούτα και λαχανικά :
+777,1 εκατ. ευρώ, Φυσικές υφαντικές ίνες : + 205,3 εκ. ευρώ, Καπνός και
προϊόντα καπνού +185,2 εκ. ευρώ , Ψάρια
και παρασκευές ψαριών : + 164,5 εκ. ευρώ , Έλαια και Λίπη :
+20,3 εκ. ευρώ. Πρόκειται για ομάδες προϊόντων οι οποίες βασίζονται
(εκτός των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων τα οποία αποτελούν και την έκπληξη) κυρίως
σε φυσικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής.
+777,1 εκατ. ευρώ, Φυσικές υφαντικές ίνες : + 205,3 εκ. ευρώ, Καπνός και
προϊόντα καπνού +185,2 εκ. ευρώ , Ψάρια
και παρασκευές ψαριών : + 164,5 εκ. ευρώ , Έλαια και Λίπη :
+20,3 εκ. ευρώ. Πρόκειται για ομάδες προϊόντων οι οποίες βασίζονται
(εκτός των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων τα οποία αποτελούν και την έκπληξη) κυρίως
σε φυσικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής.
Όλες οι υπόλοιπες
ομάδες προϊόντων παρουσιάζουν αρνητικό ισοζύγιο. Αυτές οι οποίες παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα ελλείμματα είναι οι παρακάτω:
ομάδες προϊόντων παρουσιάζουν αρνητικό ισοζύγιο. Αυτές οι οποίες παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα ελλείμματα είναι οι παρακάτω:
Κρέατα και
παρασκευάσματα κρέατος : – 778,0 εκ. ευρώ , Γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά
πουλιών : – 275,5 εκ. ευρώ, Καφές , κακάο, τσάι, μπαχαρικά: – 258,7 εκ.
ευρώ, Ζωοτροφές : – 217,4 εκ. ευρώ ,
Δημητριακά και παρασκευάσματα δημητριακών : – 162,6 εκ. ευρώ , Ζάχαρες και
παρασκευάσματα, Μέλι : – 136,2. Όλες οι
παραπάνω ομάδες των προϊόντων που προκαλούν τα ελλείμματα στο ελληνικό αγροτικό
ισοζύγιο αποτελούνται από «βιομηχανοποιημένα αγροτικά προϊόντα» , κάτι που
υποδεικνύει ότι πρόκειται για προϊόντα με υψηλή παραγωγικότητα στο πλαίσιο της
αγροτικής παραγωγής. Φαίνεται ότι η δυνατότητα υποκατάστασης των εισαγωγών των
συγκεκριμένων προϊόντων δεν θα είναι εύκολη και
θα χρειαστεί μακροχρόνια και συστηματική προσπάθεια για σχετική αλλαγή της δεδομένης κατάστασης. Όμως χρειάζεται να γίνει η προσπάθεια.
παρασκευάσματα κρέατος : – 778,0 εκ. ευρώ , Γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά
πουλιών : – 275,5 εκ. ευρώ, Καφές , κακάο, τσάι, μπαχαρικά: – 258,7 εκ.
ευρώ, Ζωοτροφές : – 217,4 εκ. ευρώ ,
Δημητριακά και παρασκευάσματα δημητριακών : – 162,6 εκ. ευρώ , Ζάχαρες και
παρασκευάσματα, Μέλι : – 136,2. Όλες οι
παραπάνω ομάδες των προϊόντων που προκαλούν τα ελλείμματα στο ελληνικό αγροτικό
ισοζύγιο αποτελούνται από «βιομηχανοποιημένα αγροτικά προϊόντα» , κάτι που
υποδεικνύει ότι πρόκειται για προϊόντα με υψηλή παραγωγικότητα στο πλαίσιο της
αγροτικής παραγωγής. Φαίνεται ότι η δυνατότητα υποκατάστασης των εισαγωγών των
συγκεκριμένων προϊόντων δεν θα είναι εύκολη και
θα χρειαστεί μακροχρόνια και συστηματική προσπάθεια για σχετική αλλαγή της δεδομένης κατάστασης. Όμως χρειάζεται να γίνει η προσπάθεια.
Χωρίς να θέλουμε να
υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες , θεωρούμε ότι
η περαιτέρω διερεύνηση των δυνατοτήτων διεύρυνσης των εξαγωγών των
αναφερομένων κλάδων με στόχο την έμμεση υποκατάσταση μέρους των εισαγωγών θα πρέπει να τύχει της
δέουσας προσοχής και να έχει προτεραιότητα στη προσπάθεια αύξησης του βαθμού
αυτάρκειας της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Ας αφήσουμε τις γενικόλογες και
άνευ σημασίας πολιτικές ρητορείες και ας επικεντρωθούμε στην
πραγματικότητα.
υπεισέλθουμε σε λεπτομέρειες , θεωρούμε ότι
η περαιτέρω διερεύνηση των δυνατοτήτων διεύρυνσης των εξαγωγών των
αναφερομένων κλάδων με στόχο την έμμεση υποκατάσταση μέρους των εισαγωγών θα πρέπει να τύχει της
δέουσας προσοχής και να έχει προτεραιότητα στη προσπάθεια αύξησης του βαθμού
αυτάρκειας της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Ας αφήσουμε τις γενικόλογες και
άνευ σημασίας πολιτικές ρητορείες και ας επικεντρωθούμε στην
πραγματικότητα.
Πίνακας 1.
|
Ελλάδα:
|
Εξαγωγές – Εισαγωγές Αγροτικών Προϊόντων
|
||||||
|
9μηνο 2012. Σε δις ευρώ.
|
|||||||
|
Προϊόντα Αγροτικά
|
Εξαγωγές
|
Εισαγωγές
|
Ισοζύγιο
|
||||
|
Φρούτα και λαχανικά
|
1,241,7
|
464,6
|
777,1
|
||||
|
Γαλακτοκομικά προϊόντα και αυγά πουλιών
|
289,3
|
564,8
|
-275,5
|
||||
|
Ψάρια και παρασκευάσματα ψαριών
|
445,9
|
281,4
|
164,5
|
||||
|
Καπνός και προϊόντα καπνού
|
334,1
|
148,9
|
185,2
|
||||
|
Δημητριακά και παρασκευάσματα δημητριακών
|
247,9
|
410,5
|
-162,6
|
||||
|
Έλαια και λίπη
|
229,9
|
209,6
|
20,3
|
||||
|
Φυσικές υφαντικές ίνες
|
213,3
|
8
|
205,3
|
||||
|
Ποτά
|
145
|
202
|
-57
|
||||
|
Προϊόντα διατροφής και παρασκευάσματα
|
136,2
|
241,7
|
-105,5
|
||||
|
Ζάχαρες και παρασκευάσματα , Μέλι
|
82,1
|
218,3
|
-136,2
|
||||
|
Δορές, δέρματα
|
53,2
|
115,9
|
-62,7
|
||||
|
Ελαιούχοι Σπόροι
|
53
|
149,6
|
-96,4
|
||||
|
,Καφές, κακάο, τσάι, μπαχαρικά
|
35,1
|
293,8
|
-258,7
|
||||
|
Κρέατα και παρασκευάσματα κρέατος
|
34,1
|
812,1
|
-778
|
||||
|
Ζωοτροφές
|
32,9
|
250,3
|
-217,4
|
||||
|
Ακατέργαστες ζωικές και φυτικές ύλες
|
20,5
|
74,9
|
-54,4
|
||||
|
Ζωντανά ζώα
|
13,8
|
36,7
|
-22,9
|
||||
|
Ξυλεία και φελλός
|
5,9
|
87,6
|
-81,7
|
||||
|
Καουτσούκ φυσικό
|
0,5
|
6,5
|
-6
|
||||
|
Άμυλα σιταριού και καλαμποκιού
|
0,1
|
6,1
|
-6
|
||||
Πηγή
: ΕΛΣΤΑΤ
: ΕΛΣΤΑΤ
