Έχει μεγάλο ενδιαφέρον
να αναλυθεί με την δέουσα προσοχή το πλαίσιο εντός του οποίου περιγράφονται οι
τρόποι για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας με βάση τις απόψεις της Τρόικας.
. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (απόφαση Euro group 27.11.2012)
η μεγέθυνση της οικονομίας θα προέλθει από την επανεκκίνηση των επενδύσεων και
την μεγέθυνση των εξαγωγών της χώρας. Αυτή η επανεκκίνηση των επενδύσεων
αναμένεται να ξεκινήσει το τέλος του
2013 , καθοδηγούμενη από : την μετάβαση των επιχειρήσεων σε καθεστώς
κερδοφορίας , την καλυτέρευση του επιχειρηματικού κλίματος το οποίο θα ανοίξει
νέες ευκαιρίες στην ελληνική οικονομία, από την επιτάχυνση απορρόφησης των
ευρωπαϊκών κονδυλίων . Επίσης η μείωση του ανταγωνιστικού κόστους λόγω της μείωσης
των μισθών τα προηγούμενα χρόνια μπορεί να υποστηρίξει τη μεγέθυνση του
εξωτερικού τομέα επιτρέποντας τον εκμοντερνισμό της παραγωγικής ικανότητας της χώρας
ώστε να μεγεθυνθεί το μερίδιο αγοράς στο
Διεθνές εμπόριο.
να αναλυθεί με την δέουσα προσοχή το πλαίσιο εντός του οποίου περιγράφονται οι
τρόποι για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας με βάση τις απόψεις της Τρόικας.
. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (απόφαση Euro group 27.11.2012)
η μεγέθυνση της οικονομίας θα προέλθει από την επανεκκίνηση των επενδύσεων και
την μεγέθυνση των εξαγωγών της χώρας. Αυτή η επανεκκίνηση των επενδύσεων
αναμένεται να ξεκινήσει το τέλος του
2013 , καθοδηγούμενη από : την μετάβαση των επιχειρήσεων σε καθεστώς
κερδοφορίας , την καλυτέρευση του επιχειρηματικού κλίματος το οποίο θα ανοίξει
νέες ευκαιρίες στην ελληνική οικονομία, από την επιτάχυνση απορρόφησης των
ευρωπαϊκών κονδυλίων . Επίσης η μείωση του ανταγωνιστικού κόστους λόγω της μείωσης
των μισθών τα προηγούμενα χρόνια μπορεί να υποστηρίξει τη μεγέθυνση του
εξωτερικού τομέα επιτρέποντας τον εκμοντερνισμό της παραγωγικής ικανότητας της χώρας
ώστε να μεγεθυνθεί το μερίδιο αγοράς στο
Διεθνές εμπόριο.
Ας πάρουμε όμως τα
πράγματα με τη σειρά και με την απαιτούμενη προσοχή.
πράγματα με τη σειρά και με την απαιτούμενη προσοχή.
–
Προβάλλεται πάλι το επιχείρημα ότι από το
τέλος του 2013 η κερδοφορία των επιχειρήσεων θα είναι ικανός και αναγκαίος παράγοντας να
τροφοδοτήσει μια εσωτερική χρηματοδότηση των επενδύσεων. Όμως το πρώτο ερώτημα
που προκύπτει είναι το πώς θα δημιουργηθεί η συγκεκριμένη κερδοφορία , με τόσο
χαμηλά την εγχώρια ζήτηση ( η οποία θα συνεχίσει τουλάχιστον να υφίσταται σίγουρες
απώλειες μέχρι και το 2015 ύψους 18,3 δις ευρώ) αλλά και τους περιορισμούς που επιβάλλει το
διεθνές περιβάλλον αναφορικά με την εξωτερική ζήτηση. Δεν θέλουμε να εμπλακούμε
σε θεωρητικές συζητήσεις σχετικά με την λειτουργία ή όχι του περίφημου Νόμου
του Say
. Όμως υπάρχει ένα πραγματολογικό στοιχείο το οποίο δεν δύναται να αμφισβητηθεί : ο βαθμός χρησιμοποίησης του
παραγωγικού δυναμικού της χώρας ο οποίος
έχει κατέβει στο 65,0% το τρίτο τρίμηνο του 2012 έναντι 77,0% το 2007.Μάλιστα
στα κεφαλαιουχικά αγαθά έχει μειωθεί στο 52,6% την ίδια περίοδο από 80,7% το
2007. Επομένως τουλάχιστον μέχρι να επανέλθει η παραγωγική ικανότητα στο κανονικό
επίπεδο λειτουργίας της οικονομίας είναι
δύσκολο να πραγματοποιηθούν νέες επενδύσεις στις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις.
Προβάλλεται πάλι το επιχείρημα ότι από το
τέλος του 2013 η κερδοφορία των επιχειρήσεων θα είναι ικανός και αναγκαίος παράγοντας να
τροφοδοτήσει μια εσωτερική χρηματοδότηση των επενδύσεων. Όμως το πρώτο ερώτημα
που προκύπτει είναι το πώς θα δημιουργηθεί η συγκεκριμένη κερδοφορία , με τόσο
χαμηλά την εγχώρια ζήτηση ( η οποία θα συνεχίσει τουλάχιστον να υφίσταται σίγουρες
απώλειες μέχρι και το 2015 ύψους 18,3 δις ευρώ) αλλά και τους περιορισμούς που επιβάλλει το
διεθνές περιβάλλον αναφορικά με την εξωτερική ζήτηση. Δεν θέλουμε να εμπλακούμε
σε θεωρητικές συζητήσεις σχετικά με την λειτουργία ή όχι του περίφημου Νόμου
του Say
. Όμως υπάρχει ένα πραγματολογικό στοιχείο το οποίο δεν δύναται να αμφισβητηθεί : ο βαθμός χρησιμοποίησης του
παραγωγικού δυναμικού της χώρας ο οποίος
έχει κατέβει στο 65,0% το τρίτο τρίμηνο του 2012 έναντι 77,0% το 2007.Μάλιστα
στα κεφαλαιουχικά αγαθά έχει μειωθεί στο 52,6% την ίδια περίοδο από 80,7% το
2007. Επομένως τουλάχιστον μέχρι να επανέλθει η παραγωγική ικανότητα στο κανονικό
επίπεδο λειτουργίας της οικονομίας είναι
δύσκολο να πραγματοποιηθούν νέες επενδύσεις στις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις.
–
Η
ελληνική οικονομία χρειάζεται να επιταχύνει την απορρόφηση των κονδυλίων από την ΕΕ και στη συγκεκριμένη
περίπτωση των κονδυλίων που αφορούν στις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις για να υπάρξει αύξηση του ρυθμού των
επενδύσεων. Προσοχή να επιταχύνει ,
διότι και τώρα εισρέουν στην χώρα σημαντικό ύψος πόρων οι οποίοι όμως απλά
επιτρέπουν τη μείωση του ρυθμού μείωση των
Ακαθάριστων Πάγιων Επενδύσεων σε γενικό επίπεδο . Το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων
διαμορφώθηκε το 2011 σε 2,7 δισεκ. ευρώ,
από 2,1 δις.. ευρώ το 2010. Τώρα σύμφωνα με την ΤτΕ αλλά και τους κυβερνητικούς
παράγοντες ,στην ταχεία αύξηση της
απορρόφησης των υπολειπόμενων κοινοτικών πόρων ύψους 15 δις. ευρώ περίπου
(συμπεριλαμβανομένων των πόρων για την αγροτική ανάπτυξη και την αλιεία) θα
συμβάλουν η επικύρωση της απόφασης για αύξηση του ποσοστού κοινοτικής συγχρηματοδότησης
των έργων και προγραμμάτων του ΕΣΠΑ στο 95% με αντίστοιχη προεκταμίευση των
κοινοτικών κονδυλίων. ‘Όμως τα γεγονότα στην ελληνική οικονομική πραγματικότητα
άλλα μας δείχνουν. Συγκεκριμένα: με νέα συρρίκνωση του ΕΣΠΑ κατά 3 δισ. ευρώ
περίπου καλύπτεται μέρος του χρηματοδοτικού κενού που έχει προκύψει από την
επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής, που ζήτησε η χώρα μας. Η απώλεια
προκύπτει μέσα από την αύξηση της κοινοτικής συμμετοχής στο 95% του
Προγράμματος, στην οποία συμφώνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η ποσοστιαία αύξηση
της κοινοτικής συμμετοχής είναι επί της ουσίας ένα λογιστικό τρικ που οδηγεί
στη μείωση των εθνικών πόρων και συνεπάγεται την περικοπή του προϋπολογισμού
του ΕΣΠΑ, από το σημερινό επίπεδο των 24,5 δισ. ευρώ, που είναι το συνολικό
Πρόγραμμα με βάση την κοινοτική και την εθνική συμμετοχή. Η μείωση της εθνικής
χρηματοδότησης υπολογίζεται στα 3 δισ. ευρώ, περιορίζοντας εκ νέου -πρόκειται
για τη δεύτερη μείωση που υφίσταται το ΕΣΠΑ- το μοναδικό αναπτυξιακό εργαλείο
που διαθέτει η χώρα, στα 21,5 δισ. ευρώ, συγχρηματοδοτούμενης δαπάνης. Επίσης θα
πρέπει να καταστεί σαφές ότι: Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ
περιλαμβάνουν κυρίως τις απολήψεις από τα Διαρθρωτικά Ταμεία ―πλην του Ευρωπαϊκού
Κοινωνικού Ταμείου― βάσει των ΚΠΣ και του ΕΣΠΑ., δηλαδή απολήψεις από το
Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), από το Ταμείο Συνοχής και
διάφορα άλλα ποσά όπως από τις “κοινοτικές πρωτοβουλίες”. Επισημαίνεται ότι το
Ταμείο Συνοχής είναι το μόνο προς το παρόν ταμείο για το οποίο οι εισροές
συνδέονται με την τήρηση δημοσιονομικής προσαρμογής. Συγκεκριμένα, στην
περίπτωση που το Συμβούλιο κρίνει, σύμφωνα με το άρθρο 126 της Συνθήκης για τη
Λειτουργία της ΕΕ (TFEU), ότι υφίσταται υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα και
το κράτος-μέλος δεν έλαβε αποτελεσματικά μέτρα για τον περιορισμό του,
αναστέλλεται ολόκληρη η οικονομική ενίσχυση ή τμήμα της από την 1η Ιανουαρίου
του επόμενου έτους.
Η
ελληνική οικονομία χρειάζεται να επιταχύνει την απορρόφηση των κονδυλίων από την ΕΕ και στη συγκεκριμένη
περίπτωση των κονδυλίων που αφορούν στις κεφαλαιακές μεταβιβάσεις για να υπάρξει αύξηση του ρυθμού των
επενδύσεων. Προσοχή να επιταχύνει ,
διότι και τώρα εισρέουν στην χώρα σημαντικό ύψος πόρων οι οποίοι όμως απλά
επιτρέπουν τη μείωση του ρυθμού μείωση των
Ακαθάριστων Πάγιων Επενδύσεων σε γενικό επίπεδο . Το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαιακών μεταβιβάσεων
διαμορφώθηκε το 2011 σε 2,7 δισεκ. ευρώ,
από 2,1 δις.. ευρώ το 2010. Τώρα σύμφωνα με την ΤτΕ αλλά και τους κυβερνητικούς
παράγοντες ,στην ταχεία αύξηση της
απορρόφησης των υπολειπόμενων κοινοτικών πόρων ύψους 15 δις. ευρώ περίπου
(συμπεριλαμβανομένων των πόρων για την αγροτική ανάπτυξη και την αλιεία) θα
συμβάλουν η επικύρωση της απόφασης για αύξηση του ποσοστού κοινοτικής συγχρηματοδότησης
των έργων και προγραμμάτων του ΕΣΠΑ στο 95% με αντίστοιχη προεκταμίευση των
κοινοτικών κονδυλίων. ‘Όμως τα γεγονότα στην ελληνική οικονομική πραγματικότητα
άλλα μας δείχνουν. Συγκεκριμένα: με νέα συρρίκνωση του ΕΣΠΑ κατά 3 δισ. ευρώ
περίπου καλύπτεται μέρος του χρηματοδοτικού κενού που έχει προκύψει από την
επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής, που ζήτησε η χώρα μας. Η απώλεια
προκύπτει μέσα από την αύξηση της κοινοτικής συμμετοχής στο 95% του
Προγράμματος, στην οποία συμφώνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η ποσοστιαία αύξηση
της κοινοτικής συμμετοχής είναι επί της ουσίας ένα λογιστικό τρικ που οδηγεί
στη μείωση των εθνικών πόρων και συνεπάγεται την περικοπή του προϋπολογισμού
του ΕΣΠΑ, από το σημερινό επίπεδο των 24,5 δισ. ευρώ, που είναι το συνολικό
Πρόγραμμα με βάση την κοινοτική και την εθνική συμμετοχή. Η μείωση της εθνικής
χρηματοδότησης υπολογίζεται στα 3 δισ. ευρώ, περιορίζοντας εκ νέου -πρόκειται
για τη δεύτερη μείωση που υφίσταται το ΕΣΠΑ- το μοναδικό αναπτυξιακό εργαλείο
που διαθέτει η χώρα, στα 21,5 δισ. ευρώ, συγχρηματοδοτούμενης δαπάνης. Επίσης θα
πρέπει να καταστεί σαφές ότι: Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ
περιλαμβάνουν κυρίως τις απολήψεις από τα Διαρθρωτικά Ταμεία ―πλην του Ευρωπαϊκού
Κοινωνικού Ταμείου― βάσει των ΚΠΣ και του ΕΣΠΑ., δηλαδή απολήψεις από το
Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), από το Ταμείο Συνοχής και
διάφορα άλλα ποσά όπως από τις “κοινοτικές πρωτοβουλίες”. Επισημαίνεται ότι το
Ταμείο Συνοχής είναι το μόνο προς το παρόν ταμείο για το οποίο οι εισροές
συνδέονται με την τήρηση δημοσιονομικής προσαρμογής. Συγκεκριμένα, στην
περίπτωση που το Συμβούλιο κρίνει, σύμφωνα με το άρθρο 126 της Συνθήκης για τη
Λειτουργία της ΕΕ (TFEU), ότι υφίσταται υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα και
το κράτος-μέλος δεν έλαβε αποτελεσματικά μέτρα για τον περιορισμό του,
αναστέλλεται ολόκληρη η οικονομική ενίσχυση ή τμήμα της από την 1η Ιανουαρίου
του επόμενου έτους.
–
Αναφορικά
με τις εξαγωγές μπορούν να σημειωθούν τα
παρακάτω: Σύμφωνα με την ΤτΕ το 2011 η αξία των εξαγωγών αγαθών (χωρίς πλοία
και καύσιμα), με βάση τα στοιχεία της στατιστικής ισοζυγίου πληρωμών της Τράπεζας
της Ελλάδος, αυξήθηκε κατά 17,3% έναντι του 2010. Η εξαγωγική επίδοση της μεταποίησης
(εξαιρουμένων των καυσίμων), δηλαδή το μερίδιο της παραγωγής που πωλείται σε
αγορές του εξωτερικού, βελτιώθηκε κατά 9,0 εκατοστιαίες μονάδες . Ειδικότερα,
βελτιώθηκε η εξαγωγική επίδοση όλων των μεταποιητικών κλάδων, με εξαίρεση τους
κλάδους των βασικών φαρμακευτικών προϊόντων, των μη μεταλλικών ορυκτών, των
ηλεκτρονικών υπολογιστών-ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων και των επίπλων. Σε αρκετούς κλάδους η βελτίωση της
εξαγωγικής επίδοσης συνοδεύθηκε και από άνοδο της αξίας των εξαγωγών. Εξαίρεση
αποτέλεσαν, πέρα από τους κλάδους στους οποίους μειώθηκε η εξαγωγική επίδοση,
οι κλάδοι των κλωστοϋφαντουργικών υλών, των ειδών ένδυσης και των μηχανοκίνητων
οχημάτων. Στους περισσότερους από τους
κλάδους για τους οποίους καταγράφηκε άνοδος της εξαγωγικής επίδοσης, αυτή συνδυάστηκε
με μείωση της παραγωγής (σε τρέχουσες
τιμές), η οποία σε ποσοστιαίους όρους ήταν μεγαλύτερη από την άνοδο της αξίας
των εξαγωγών. Σε λίγους μόνο κλάδους συνδυάστηκε η αύξηση των εξαγωγών με άνοδο
της παραγωγής (σε τρέχουσες τιμές) και μάλιστα με ποσοστιαία αύξηση των εξαγωγών
υψηλότερη από εκείνη της παραγωγής – πρόκειται για τους κλάδους καπνού, ξύλου-φελλού
και τη βασική μεταλλουργία. Τα παραπάνω σηματοδοτούν ένα γεγονός το οποίο
παραβλέπεται από όσους ομιλούν χωρίς αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία: η αύξηση των εξαγωγών το 2011 (αλλά
και το 2012) δεν συνοδεύτηκε από αύξηση της παραγωγής των συγκεκριμένων κλάδων
κάτι που προφανώς είναι το ζητούμενο. Επίσης η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου
επιδιώκεται να προέλθει από την
μεγαλύτερη αύξηση των εξαγωγών και όχι
από την δραστική μείωση των εισαγωγών όπως συνέβη στην ελληνική οικονομία το
έτος 2011 και 2012 , σύμφωνα με την Έκθεση του Euro
group της 27.11.2012. Η μεγάλη μείωση των
εισαγωγών αντανακλά τις εξελίξεις στην εγχώρια ζήτηση. Η αύξηση των εξαγωγών
αγαθών και υπηρεσιών (0,3% το 2011 και
αναμένεται στο 0,8% το 2012) ήταν κάτω από τα αναμενόμενα , για το 2011 : 6,4%
και για το 2012: 6,7% (ΜΠΔΠ 2012-2015 ,
Ιούνιος 2011). Εκτός από την στενότητα ρευστότητας , η οποία θα εξακολουθεί να
υπάρχει σε μεγάλο βαθμό στην χειμαζόμενη ελληνική οικονομία δεδομένου ότι η παροχή
ρευστότητας είναι συνάρτηση της πιστοληπτικής ικανότητας των επιχειρήσεων και της
δυνατότητάς τους να την επιστρέψουν σύμφωνα με τους όρους χορήγησης και βασικό
στοιχείο αυτής της αξιολόγησης είναι η κατάσταση της οικονομίας , η ΕΕ
υπογραμμίζει την ασθενή εξωτερική ζήτηση , η οποία επίσης μάλλον θα χειροτερεύσει
παρά θα βελτιωθεί τουλάχιστον για τα έτη 2013-2014.
Αναφορικά
με τις εξαγωγές μπορούν να σημειωθούν τα
παρακάτω: Σύμφωνα με την ΤτΕ το 2011 η αξία των εξαγωγών αγαθών (χωρίς πλοία
και καύσιμα), με βάση τα στοιχεία της στατιστικής ισοζυγίου πληρωμών της Τράπεζας
της Ελλάδος, αυξήθηκε κατά 17,3% έναντι του 2010. Η εξαγωγική επίδοση της μεταποίησης
(εξαιρουμένων των καυσίμων), δηλαδή το μερίδιο της παραγωγής που πωλείται σε
αγορές του εξωτερικού, βελτιώθηκε κατά 9,0 εκατοστιαίες μονάδες . Ειδικότερα,
βελτιώθηκε η εξαγωγική επίδοση όλων των μεταποιητικών κλάδων, με εξαίρεση τους
κλάδους των βασικών φαρμακευτικών προϊόντων, των μη μεταλλικών ορυκτών, των
ηλεκτρονικών υπολογιστών-ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων και των επίπλων. Σε αρκετούς κλάδους η βελτίωση της
εξαγωγικής επίδοσης συνοδεύθηκε και από άνοδο της αξίας των εξαγωγών. Εξαίρεση
αποτέλεσαν, πέρα από τους κλάδους στους οποίους μειώθηκε η εξαγωγική επίδοση,
οι κλάδοι των κλωστοϋφαντουργικών υλών, των ειδών ένδυσης και των μηχανοκίνητων
οχημάτων. Στους περισσότερους από τους
κλάδους για τους οποίους καταγράφηκε άνοδος της εξαγωγικής επίδοσης, αυτή συνδυάστηκε
με μείωση της παραγωγής (σε τρέχουσες
τιμές), η οποία σε ποσοστιαίους όρους ήταν μεγαλύτερη από την άνοδο της αξίας
των εξαγωγών. Σε λίγους μόνο κλάδους συνδυάστηκε η αύξηση των εξαγωγών με άνοδο
της παραγωγής (σε τρέχουσες τιμές) και μάλιστα με ποσοστιαία αύξηση των εξαγωγών
υψηλότερη από εκείνη της παραγωγής – πρόκειται για τους κλάδους καπνού, ξύλου-φελλού
και τη βασική μεταλλουργία. Τα παραπάνω σηματοδοτούν ένα γεγονός το οποίο
παραβλέπεται από όσους ομιλούν χωρίς αναφορά σε συγκεκριμένα στοιχεία: η αύξηση των εξαγωγών το 2011 (αλλά
και το 2012) δεν συνοδεύτηκε από αύξηση της παραγωγής των συγκεκριμένων κλάδων
κάτι που προφανώς είναι το ζητούμενο. Επίσης η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου
επιδιώκεται να προέλθει από την
μεγαλύτερη αύξηση των εξαγωγών και όχι
από την δραστική μείωση των εισαγωγών όπως συνέβη στην ελληνική οικονομία το
έτος 2011 και 2012 , σύμφωνα με την Έκθεση του Euro
group της 27.11.2012. Η μεγάλη μείωση των
εισαγωγών αντανακλά τις εξελίξεις στην εγχώρια ζήτηση. Η αύξηση των εξαγωγών
αγαθών και υπηρεσιών (0,3% το 2011 και
αναμένεται στο 0,8% το 2012) ήταν κάτω από τα αναμενόμενα , για το 2011 : 6,4%
και για το 2012: 6,7% (ΜΠΔΠ 2012-2015 ,
Ιούνιος 2011). Εκτός από την στενότητα ρευστότητας , η οποία θα εξακολουθεί να
υπάρχει σε μεγάλο βαθμό στην χειμαζόμενη ελληνική οικονομία δεδομένου ότι η παροχή
ρευστότητας είναι συνάρτηση της πιστοληπτικής ικανότητας των επιχειρήσεων και της
δυνατότητάς τους να την επιστρέψουν σύμφωνα με τους όρους χορήγησης και βασικό
στοιχείο αυτής της αξιολόγησης είναι η κατάσταση της οικονομίας , η ΕΕ
υπογραμμίζει την ασθενή εξωτερική ζήτηση , η οποία επίσης μάλλον θα χειροτερεύσει
παρά θα βελτιωθεί τουλάχιστον για τα έτη 2013-2014.
–
Δεν
θα αναφερθώ προς το παρόν στην καλυτέρευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος
διότι επί της ουσίας πρόκειται για την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας και την
προσπάθεια δημιουργίας θετικών προσδοκιών
για ένα θέμα στο οποίο χρειάζεται να
αφιερώσουμε ένα άλλο άρθρο δεδομένου ότι το θέμα είναι κρίσιμο και δυστυχώς
χρησιμοποιείται ως λύση για πάσαν νόσο…
Δεν
θα αναφερθώ προς το παρόν στην καλυτέρευση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος
διότι επί της ουσίας πρόκειται για την αντιμετώπιση της αβεβαιότητας και την
προσπάθεια δημιουργίας θετικών προσδοκιών
για ένα θέμα στο οποίο χρειάζεται να
αφιερώσουμε ένα άλλο άρθρο δεδομένου ότι το θέμα είναι κρίσιμο και δυστυχώς
χρησιμοποιείται ως λύση για πάσαν νόσο…