Η υπόθεση της δημοσιονομικής συστολής(προσαρμογή) ως εμπεριέχουσας εγγενώς αναπτυξιακές δυνατότητες προβλέπει ότι, υπό ορισμένες περιστάσεις, μια σημαντική μείωση των κρατικών δαπανών που αλλάζει τις μελλοντικές προσδοκίες σχετικά με τους φόρους και τις δαπάνες της κυβέρνησης θα δώσει ώθηση στην επέκταση της ιδιωτικής κατανάλωσης, με αποτέλεσμα την επίτευξη συνολικής οικονομικής ανάπτυξης. Η υπόθεση εισήχθη από τον Francesco Giavazzi και τον Marco Pagano το 1990 σε μια εργασία στην οποία χρησιμοποιήθηκαν οι φορολογικές αναδιαρθρώσεις της Δανίας και της Ιρλανδίας τη δεκαετία του 1980 ως παραδείγματα.[1]
Η ιδέα ότι η δημοσιονομική συστολή μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη είναι κοινώς γνωστό ως «επεκτατική δημοσιονομική πολιτική λιτότητας». Η θεωρητική της βάση εδράζεται
Θεωρητική Βάση
Οι συγγραφείς περιγράφουν αυτή την υπόθεση ως «γερμανική άποψη της μείωσης του προϋπολογισμού (budget–cutting)» Η γερμανική άποψη περιλαμβάνει επίσης την πιο παραδοσιακή υπόθεση ότι η μείωση των κρατικών δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ θα μειώσει την εκτόπιση (crowding out) που προκαλεί η παρέμβαση του δημόσιου τομέα , δημιουργώντας χώρο στον ιδιωτικό τομέα να επεκταθεί[2] κάτι που λειτουργεί μόνο όταν η οικονομία είναι κοντά στην πλήρη απασχόληση. Οι συγγραφείς, επίσης δεν παρέχουν ένα μοντέλο για την Αναπτυξιακή Διάσταση της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Συστολής, αλλά μάλλον περιγράφουν συνθήκες που παρατηρήθηκαν στη Δανία το 1983 – 84 και στην Ιρλανδία το 1987-89, μια περίοδος που ο κόσμος βρισκόταν σε ταχεία πτώση των επιτοκίων και σε ευρεία παγκόσμια ανάπτυξη. Οι όροι αυτοί περιελάμβαναν μια σημαντική υποτίμηση του νομίσματος πριν από την ανάληψη μιας πρόσδεση σε ένα σταθερό νόμισμα ( το γερμανικό μάρκο στην περίπτωση της Δανίας), τη βελτίωση του προϋπολογισμού μέσω σημαντικών αυξήσεων φόρων και περικοπών δαπανών καθώς και την εξασφάλιση επαρκούς ρευστότητας επειδή το ύψος του τρέχοντος διαθέσιμου εισοδήματος δεν πρέπει να περιορίζουν την κατανάλωση. Οι συγγραφείς ανέφεραν ότι όταν το τρέχον διαθέσιμο εισόδημα περιορίζει την κατανάλωση, «οι κεϋνσιανές προτάσεις φαίνεται να ανακτούν την προφητική δύναμη τους, όπως αποδεικνύεται από την πτώση 7% σε πραγματικούς κατανάλωσης το 1982 κατά το πρώτο ιρλανδικό πρόγραμμα σταθεροποίησης.” [3]
Έρευνες Υποστήριξης και Διαφωνίες
Μια μελέτη[4] του 2009 σχετικά με την περίπτωση της δημοσιονομικής «αναπτυξιακής» προσαρμογής της Δανίας το 1983-86 εφάρμοσε την μεθοδολογία διαρθρωτικής Var στη μελέτη των γεγονότων για τον έλεγχο της συγκεκριμένης υπόθεση («structural Var /event study methodology to test the EFC hypothesis»).
Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συγκεκριμένη δημοσιονομική συστολή-προσαρμογή όπως εφαρμόστηκε στη Δανία δεν είχε υπό μιαν έννοια, βλαπτικές επιδράσεις στην οικονομική επέκταση, ότι η συγκεκριμένη υπόθεση , EFC, μπορεί να λειτουργήσει, αλλά μόνο για μεγάλες και αξιόπιστες (;) προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης, και επίσης ότι άλλες (;) μεταρρυθμίσεις στην ίδια περίοδο , ενδέχεται να έχουν παίξει παράλληλα έναν σημαντικό ρόλο στην όλη κατάσταση . Οι συγγραφείς προειδοποίησαν ότι η οικονομική συρρίκνωση, όπως προβλέπεται από την παραδοσιακή κεϋνσιανή οικονομική, θα είναι το πιθανότατα αποτέλεσμα αν η συρρίκνωση της κυβέρνησης ήταν σταδιακή και όχι μεγάλη και έντονα διαρθρωτικού χαρακτήρα. Η ανάλυση της EFC με νεο-κεϋνσιανή μοντελοποίηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, ενώ υπήρξαν περιπτώσεις στις οποίες η κατανάλωση θα μπορούσε να αυξηθεί μέσω της δημοσιονομικής συρρίκνωση, σε όλες τις περιπτώσεις ήταν αρνητικά ή ουδέτερη για την απασχόληση, κάτι που δημιουργεί την ανάγκη περαιτέρω διερεύνησης επιπλέον παραγόντων στο χώρο της αγοράς εργασίας για να καταστεί δυνατή η εξήγηση της μείωσης της ανεργίας στη Δανία και στην Ιρλανδία τη δεκαετία του 1980.
Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ιρλανδική μεγέθυνση ήταν στην πραγματικότητα χαμηλότερη από αυτή που θα αναμενόταν χωρίς την εφαρμογή της δημοσιονομικής συστολής, χρησιμοποιώντας τη μεγέθυνση του Ηνωμένου Βασιλείου την ίδια περίοδο, ως συγκριτική περίπτωση.
Πάνω από το μέσο όρο ανάπτυξης στη Δανία ήταν πιθανό να οφειλόταν σε σοκ προσφοράς, με τη μορφή της κατάργησης των μηχανισμών τιμαριθμικής αναπροσαρμογής των μισθών και προσωρινή πάγωμα των μισθών η οποία είχε ως αποτέλεσμα οι πραγματικοί μισθοί να μειωθούν κατά 4% μεταξύ 1982 και 1986.[5]
Ένα έγγραφο εργασίας του ΔΝΤ[6] για την «επεκτατική λιτότητα» και την υπόθεση επεκτατικής δημοσιονομικής συστολής που εξέτασε τις προτεινόμενες αλλαγές στην οικονομική πολιτική με σκοπό να μειωθούν τα ελλείμματα διαπίστωσε ότι η επιβολή λιτότητας είχε συσταλτικές επιπτώσεις στην εγχώρια ιδιωτική ζήτηση και το ΑΕΠ. Η έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι άλλες μελέτες φάνηκε να μεροληπτούν υπερεκτιμώντας τις επεκτατικές επιπτώσεις της λιτότητας στη μεγέθυνση του ΑΕΠ.
Βιβλιογραφικές Αναφορές
- Giavazzi, Fransesco – Pagano, Marco (1990). “Can Severe Fiscal Contractions Be Expansionary? Tales of Two Small European Countries” . NBER Macroeconomics Annual 5 : 75–111 . http://www.jstor.org/stable/3585133 . Retrieved 16 December 2011 .
- Bergman, U. Michael; Hutchinson, Michael (2010). “Expansionary Fiscal Contractions: Re-evaluating the Danish Case” . International Economic Journal (Korean International Economic Association) 24(1) : 71–93 . http://people.ucsc.edu/~hutch/expansionaryfiscalcontractions.pdf . Retrieved 16 December 2011 .
- Barry, Frank; Devereux, Michael B. (April 1995). “The ‘Expansionary Fiscal Contraction’ Hypothesis: A Neo-Keynesian Analysis” . Oxford Economic Papers, New Series (Oxford University Press) 47 (2): 249–264 . http://www.jstor.org/stable/2663558 . Retrieved 16 December 2011 .
- Guajardo, Jaime; Leigh, Daniel; Pescatori, Andrea (July 2011). “Expansionary Austerity: New International Evidence” . International Monetary Fund . http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2011/wp11158.pdf . Retrieved 22 December 2011 .
[1] Giavazzi, Fransesco; Pagano, Marco (1990). “Can Severe Fiscal Contractions Be Expansionary? Tales of Two Small European Countries” . NBER Macroeconomics Annual 5 : 75–111 . http://www.jstor.org/stable/3585133 . Retrieved 16 December 2011
[2] Οπ παρ.
[3] ΟΙ απαιτούμενες προϋποθέσεις δείχνουν με σαφήνεια και απλότητα γιατί το εφαρμοζόμενο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής στην ελληνική οικονομία εκτός του ότι είναι βίαιο ,εκδικητικό και μη αλληλέγγυο , είναι εντελώς έξω και από το «αμφισβητούμενο» αλλά σε κάθε περίπτωση υποστηριζόμενο από το ΔΝΤ γενικό υπόδειγμα. Θα επανέλθουμε σε αυτή την πλευρά της κριτικής μας σε επόμενα άρθρα .
[4] Bergman, U. Michael; Hutchinson, Michael (2010). “Expansionary Fiscal Contractions: Re-evaluating the Danish Case” . International Economic Journal (Korean International Economic Association) 24(1) : 71–93 . http://people.ucsc.edu/~hutch/expansionaryfiscalcontractions.pdf . Retrieved 16 December 2011 .
[5] Barry, Frank; Devereux, Michael B. (April 1995). “The ‘Expansionary Fiscal Contraction’ Hypothesis: A Neo-Keynesian Analysis” . Oxford Economic Papers, New Series (Oxford University Press) 47 (2): 249–264 . http://www.jstor.org/stable/2663558 . Retrieved 16 December 2011 .
[6] Guajardo, Jaime; Leigh, Daniel; Pescatori, Andrea (July 2011). “Expansionary Austerity: New International Evidence” . International Monetary Fund . http://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2011/wp11158.pdf . Retrieved 22 December 2011 .