.
Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα αναφερθήκαμε στους κινδύνους που ενυπάρχουν στο Ευρωπαϊκό Χρηματοπιστωτικό Σύστημα και «πριν αλέκτωρ λαλήσει τρεις» ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Moody’s ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι έθεσε σε καθεστώς επιτήρησης 114 ευρωπαϊκά πιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων και τραπεζικών κολοσσών της Γηραιάς Ηπείρου, μετά την υποβάθμιση του αξιόχρεου σειράς κρατών, εξαιτίας της κρίσης χρέους[1].
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο Moody’s υποβάθμισε το αξιόχρεο της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας, της Σλοβακίας, της Σλοβενίας και της Μάλτας, ενώ προειδοποίησε για το ενδεχόμενο απώλειας της αξιολόγησης «ΑΑΑ» από τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Αυστρία. H Γαλλία και η Αυστρία έχουν ήδη χάσει την αξιολόγηση ΑΑΑ από τον έτερο οίκο αξιολόγησης Standard & Poor,s.
Συνολικά, υπό επιτήρηση τέθηκαν 24 χρηματοοικονομικοί όμιλοι στην Ιταλία, 21 στην Ισπανία, 10 στη Γαλλία, 9 στη Βρετανία, 8 στην Αυστρία, 8 στη Δανία, 7 στη Γερμανία, και 6 στην Πορτογαλία και την Ολλανδία. Στη Σουηδία τέθηκαν υπό επιτήρηση 5 τράπεζες, στη Σλοβενία 4, στην Ελβετία 2 και στη από μια στη Φιλανδία, τη Νορβηγία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο.
Μεταξύ των τιθεμένων υπό επιτήρηση βρίσκονται 17 παγκόσμια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα , πραγματικοί κολοσσοί στον τομέα τους , γεγονός που αποδεικνύει περίτρανα ότι η κρίση χρέους στην ευρωζώνη εξαπλώνεται σταθερά στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Είναι επίσης σημαντικό το ότι ο Moody’s ανέφερε ότι εξετάζει τις μακροπρόθεσμες αξιολογήσεις αλλά και τις αυτόνομες πιστοληπτικές αξιολογήσεις της Bank of America , της Citigroup , της Goldman Sachs , της JPMorgan Chase , της Morgan Stanley , και της Royal Bank του Καναδά με στόχο την υποβάθμισή τους.
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο Moody’s υποβάθμισε το αξιόχρεο της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Πορτογαλίας, της Σλοβακίας, της Σλοβενίας και της Μάλτας, ενώ προειδοποίησε για το ενδεχόμενο απώλειας της αξιολόγησης «ΑΑΑ» από τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Αυστρία. H Γαλλία και η Αυστρία έχουν ήδη χάσει την αξιολόγηση ΑΑΑ από τον έτερο οίκο αξιολόγησης Standard & Poor,s.
Συνολικά, υπό επιτήρηση τέθηκαν 24 χρηματοοικονομικοί όμιλοι στην Ιταλία, 21 στην Ισπανία, 10 στη Γαλλία, 9 στη Βρετανία, 8 στην Αυστρία, 8 στη Δανία, 7 στη Γερμανία, και 6 στην Πορτογαλία και την Ολλανδία. Στη Σουηδία τέθηκαν υπό επιτήρηση 5 τράπεζες, στη Σλοβενία 4, στην Ελβετία 2 και στη από μια στη Φιλανδία, τη Νορβηγία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο.
Μεταξύ των τιθεμένων υπό επιτήρηση βρίσκονται 17 παγκόσμια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα , πραγματικοί κολοσσοί στον τομέα τους , γεγονός που αποδεικνύει περίτρανα ότι η κρίση χρέους στην ευρωζώνη εξαπλώνεται σταθερά στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Είναι επίσης σημαντικό το ότι ο Moody’s ανέφερε ότι εξετάζει τις μακροπρόθεσμες αξιολογήσεις αλλά και τις αυτόνομες πιστοληπτικές αξιολογήσεις της Bank of America , της Citigroup , της Goldman Sachs , της JPMorgan Chase , της Morgan Stanley , και της Royal Bank του Καναδά με στόχο την υποβάθμισή τους.
Συγκεκριμένα σχετικά με το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα , o οίκος Moody’s έθεσε «υπό επιτήρηση» την μακροπρόθεσμη αξιολόγηση αλλά και τις αυτόνομες πιστοληπτικές αξιολογήσεις των μεγάλων γαλλικών τραπεζών BNP Paribas, Societe Generale, Credit Agricole, Natixis, τους γερμανικούς τραπεζικούς κολοσσούς Deutsche Bank και Commerzbank, τις μεγάλες βρετανικές τράπεζες Royal Bank of Scotland, Barclays και HSBC Holding , την ολλανδική ING, την ισπανική Santander , την ιταλική Unicredit και την ελβετική UBS. Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή την επιτήρηση είναι: η μεγάλη ευθραυστότητα στην ανεύρεση χρηματοδοτικών πόρων , τα αυξημένα βάρη που προέρχονται απλά από την κανονική λειτουργία τους, και το δυσμενέστερο οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Η διακράτηση από τις ευρωπαϊκές τράπεζες μεγάλου ύψους χρέους χωρών όπως Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία και Ιταλία παγιδεύουν την ευρωπαϊκή οικονομία σε έναν φαύλο κύκλο.
Θα πρέπει κατ’ αρχάς να εμπιστευτούμε τις αξιολογήσεις του συγκεκριμένου οίκου αξιολόγησης; Ναι διότι τα συμβαίνοντα μπορούν εύκολα να διασταυρωθούν από πολλές πλευρές. Κατ’ αρχάς υπάρχουν οι κινήσεις της ΕΚΤ :
–
– τα περίπου μισό τρις ευρώ που χορήγησε με τριετή διάρκεια στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα (περίπου 500 ιδρύματα έκαναν χρήση) .
– ο τρόπος που αυτά χρησιμοποιήθηκαν : κατατέθηκαν , overnight, στην ΕΚΤ με στόχο την κάλυψη μόνο των υποχρεώσεών τους δεδομένου ότι υπάρχει μεγάλη δυσπιστία για την υγεία του τραπεζικού συστήματος
– οι ευρωπαϊκές τράπεζες προχωρούν σε κινήσεις πανικού, ξεπουλώντας αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις τους στους ανταγωνιστές τους στο εξωτερικό. Με αυτό τον τρόπο θέτουν σε δεύτερη μοίρα τα μελλοντικά κέρδη και την οικονομική ανάπτυξη, αφού κύριο μέλημά τους καθίσταται η εξασφάλιση της επιβίωσής τους.
Η Πορτογαλική Santander, (που έχει ανάγκη νέων κεφαλαίων ύψους 5,2 δισ. Ευρώ), ξεπουλά μαζικά τις κερδοφόρες υπερατλαντικές θυγατρικές και δραστηριότητες της στη Λατινική Αμερική. Ήδη έχει ολοκληρώσει την πώληση της βραζιλιάνικης ασφαλιστικής θυγατρικής της στην ελβετική Zurich Financial Services για 1,7 δισ. δολάρια καθώς και την πώληση μεριδίου της Banco Santander Chile, που αποτελεί τη πρώτη σε μέγεθος τράπεζα της Λατινικής Αμερικής με βάση το ενεργητικό. Έχει πουλήσει επίσης μια θυγατρική της στις ΗΠΑ, και την Banco Santander Colombia στη χιλιανή τράπεζα Corpbanca για 1,16 δισ. δολάρια. Σειρά τώρα παίρνει η πώληση του μεριδίου της στην Banco Santander Brazil.
Η γερμανική Deutsche Bank, που πρέπει να καλύψει κεφαλαιακή τρύπα ύψους 3,2 δισ. ευρώ, ανακοίνωσε ότι εξετάζει διάφορες επιλογές, μεταξύ αυτών και την πώληση των περισσότερων μονάδων της διαχείρισης ενεργητικού.
Η βελγική τράπεζα KBC που έχει λάβει κρατικά κεφάλαια ενίσχυσης ύψους 7 δισ. ευρώ έχει ανακοινώσει ότι θα πουλήσει όλες τις θυγατρικές της στην Ανατολική Ευρώπη ( στην Πολωνία, την Towarzystwo Ubezpieczen I Reasekuracji Warta καθώς και το μερίδιο 80% που διαθέτει στην Kredyt Bank, στην Τσεχία την CSOB που αποτελεί την πιο επικερδή θυγατρική της στην Ανατολική Ευρώπη).
Η πρώτη σε μέγεθος τράπεζα της Πορτογαλίας Banco Espirito Sancto πούλησε το μερίδιό της στην Banco Bradesco της Βραζιλίας για 1 δισ. δολάρια καθώς και μέρος του μεριδίου της στη δανική Saxo Bank. Η Banco Commercial Portugues, δεύτερη σε μέγεθος τράπεζα της Πορτογαλίας με βάση τη χρηματιστηριακή αξία, που καλείται από την ΕΒΑ να βρει νέα κεφάλαια 1,7 δισ. ευρώ, εξετάζει την πώληση της Bank Millenium, έβδομης σε μέγεθος πολωνικής τράπεζας .
Η ολλανδική ING, που αποτελεί την πρώτη σε μέγεθος χρηματοπιστωτική εταιρεία της χώρας, πούλησε τον Ιούλιο το μεγαλύτερο μέρος της λατινοαμερικανικής ασφαλιστικής της στην κολομβιανή επενδυτική εταιρία Grupo De Inversiones Suramericana για 2.6 δις ευρώ.
Από τις μεγάλες γαλλικές τράπεζες, η Societe Generale ανακοίνωσε ότι θα αποχωρήσει από τις 21 εκ των 53 χωρών που δραστηριοποιείται.
Η όλη κατάσταση προμηνύεται απελπιστικά δύσκολη και εν πολλοίς αδιέξοδη. Είναι προφανές ότι το διαγραφόμενο αδιέξοδο μπορεί να αρθεί μόνο με ριζική αλλαγή της λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με έναν πάταγο είτε με έναν λυγμό.
ΚΩΣΤΑΣ ΜΕΛΑΣ 16.02.2012 Εφημερίδα «Εποχή» 19.02.2012.
[1] http://www.moodys.com/research/Moodys-Reviews-Ratings-for-European-Banks–PR_237914