- Θα μπορέσει η απόφαση της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής της 9ης Δεκέμβρη (όπως αυτή ήδη προδιαγράφεται ήδη στο κοινό “πόρισμα” Μέρκελ-Σαρκοζί) να σταματήσει την μεγάλη αβεβαιότητα μαζί και την απειλή μιας ύφεσης στην παγκόσμια οικονομία;
Θεωρώ ότι η απόφαση που προαλείφεται στη επερχόμενη σύνοδο κορυφής έχει ήδη προεξοφληθεί από τις χρηματοπιστωτικές αγορές σε μεγάλο βαθμό . Δείγματα του γεγονότος αυτού είναι οι γνωστές αντιδράσεις των οίκων αξιολόγησης. Ως εκ τούτου πιστεύω ότι δεν θα ξεπερασθεί η μεγάλη αβεβαιότητα που αφορά στην κρίση χρέους της ευρωζώνης. Οι χρηματοπιστωτικές αγορές θα συνεχίσουν να «σπρώχνουν» τα πράγματα στα όρια τους . Η κατάληξη εκτιμώ ότι θα είναι η εμβάθυνση της κρίσης ανεξαρτήτως των μέτρων που θα λάβουν οι ευρωπαίοι. Ήδη η ΕΕ στο τέταρτο τρίμηνο εισέρχεται σε αρνητική μεγέθυνση του ΑΕΠ γεγονός που προδικάζει αρνητικές εξελίξεις και στις υπόλοιπες οικονομίες του πλανήτη.
- Θα κατορθώσει αυτή η ευρωπαϊκή απόφαση να αναχαιτίσει τη φυγή κεφαλαίων από τις χώρες-μέλη της ευρωζώνης (ή αυτό που λέγεται “επίθεση των αγορών”;
Μέχρι τώρα έχει προκύψει ζήτημα μη ανταπόκρισης των χρηματοπιστωτικών αγορών στην αναχρηματοδότηση του χρέους ορισμένων χωρών της ευρωζώνης. Τα κεφάλαια που αποχώρισαν από τις χώρες αυτές κατευθύνθηκαν σε ασφαλέστερους προορισμούς σε χώρες της ευρωζώνης με την απαίτηση όμως να αυξηθεί αισθητά η απόδοσή τους. Το τίμημα της μη φυγής θα είναι προς το παρόν το υψηλότερο κόστος
- Τι άλλο πρέπει να κάνουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες για να πετύχουν τους στόχους τους;
Ερώτηση που απαιτεί σελίδες απαντήσεων . Όμως στην παρούσα φάση απαιτείται άμεσα η ενεργοποίηση της ΕΚΤ ως ύστατου δανειστή και η δημοσιονομική προσαρμογή (δηλαδή η απορρόφηση πόρων από το εισοδηματικό κύκλωμα) να συνοδευθεί από αναπτυξιακά μέτρα( υποκατάσταση του απορροφηθέντος εισοδήματος με επενδυτικές δαπάνες ). Διαφορετικά θα έχουμε ισορροπία του εισοδήματος σε χαμηλότερο επίπεδο (συρρίκνωση με τα γνωστά αποτελέσματα)
- Ανοίγει ο δρόμος για τη de jure διάσπαση ακόμα και της ίδιας της ευρωζώνης από τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων με πλειοψηφία και τη σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία που επιβάλλεται με βάση αυτήν την απόφαση;
Όλο και περισσότερο στο μυαλό των Γερμανών σχηματοποιείται η αντίληψη ενός σκληρότερου πυρήνα χωρών που θα μπορούν να ακολουθήσουν το βηματισμό της. Νομίζω ότι σφάλλουν αλλά δεν έχει καμία σημασία το τι εγώ πιστεύω. Πάντως νομίζω ότι de facto διαμορφώνονται πλέον πατρίκιοι και πληβείοι με έναν καίσαρα στην ΕΕ (πάντα έτσι ήταν αλλά αποκρυβόταν επιμελώς).
- Θα είναι βιώσιμη μια -όπως φαίνεται ότι θα καταλήξει-πολυδιασπασμένη Ε.Ε. στον “ενδιάμεσο” οικονομικό και γεωπολιτικό χώρο μεταξύ ΗΠΑ και Ανατολής των BRICS (πλην Βραζιλίας)
Νομίζω ότι η ΕΕ μέχρι τώρα αποτελούσε ένα συγκεκριμένο βραχίονα της Δύσης υπό την ηγεμονία των ΗΠΑ (ο άλλος είναι η Ιαπωνία και η Αυστραλία). Όσο η ένωση των ευρωπαϊκών χωρών αποτελεί ύψιστη ανάγκη γεωπολιτικής σημασίας για τη Δύση, και όσο η ηγέτιδα δύναμη της εξακολουθεί να αποτελεί σταθερό σημείο αναφοράς στην πολιτική ισχύος , παρά τις όποιες εμφανιζόμενες αντιθέσεις μεταξύ των χωρών που αποτελούν την ΕΕ, θεωρώ ότι θα υφίσταται η συγκολλητική ουσία που θα την διατηρεί . Αυτή άλλωστε μετά τον Β’ΠΠ δεν είναι οι οικονομικές σχέσεις αλλά το ΝΑΤΟ.
- Θα μπορέσει η Ελλάδα να παραμείνει εντός της “νέας ευρωζώνης” με τόσο μεγάλες υποχρεώσεις για την περίοδο 2012-15 και τόσο άσχημη δημοσιονομική κατάσταση ακόμα και μετά δύο σχεδόν χρόνων σκληρής λιτότητας;
Οικονομικά μιλώντας είναι σχεδόν αδύνατον. Γεωπολιτικά είναι σχεδόν βέβαιο. Ποια θα είναι η λύση ;
- Τι θα σημάνει μια πιθανή έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη (για την ευρωζώνη και για την Ελλάδα);
Σήμερα μιλώντας στενά οικονομικά είναι ανέτοιμη η ΕΕ να αντιμετωπίσει τέτοιο πρόβλημα . Θεωρώ επομένως ότι για το προσεχές μέλλον είναι δύσκολο να συμβεί κάτι παρόμοιο. Και αν συμβεί θα είναι με εντελώς διαφορετικούς όρους από αυτούς που φανταζόμαστε όλοι σήμερα. Τώρα μιλώντας με βάση τη σημερινή κατάσταση για την Ελλάδα θα είναι επιτάχυνση της καταστροφής που ζούμε σήμερα. Συνεπώς το ζήτημα είναι πως θα διαμορφωθεί ένα σχέδιο ολικής αναπροσαρμογής των σχέσεων μας με την ΕΕ αρχίζοντας από την αντιμετώπιση των εγχωρίων προβλημάτων και την παραγωγική ανασυγκρότηση της συμπεριφοράς των Ελλήνων και της χώρας.
Κώστας Μελάς 07.12.2011.(Συνέντευξη στην Εφημερίδα ΚΕΦΑΛΑΙΟ, Σάββατο 10.12.2011.