.
Η διαφθορά αποτελεί μια γενική έννοια στην οποία μπορούν να συμπεριληφθούν όλες
εκείνες οι συμπεριφορές που
χαρακτηρίζονται ως μορφές κατάχρησης εξουσίας είτε στο δημόσιο είτε στον
ιδιωτικό τομέα. Αφορά σε επιλογές που πραγματοποιούνται όχι στη βάση ενός
θεσμοθετημένου και νομιμοποιημένου κοινωνικού πλαισίου, αλλά στη βάση εξυπηρέτησης
ιδιοτελών συμφερόντων, ατόμων ή ομάδων ,που έχουν τη δυνατότητα (λόγω της θέσης
τους στην ιεραρχία ενός δημόσιου ή ιδιωτικού θεσμού) να λάβουν τη συγκεκριμένη
απόφαση. Πρόκειται για εσκεμμένη υπαγωγή του δημοσίου συμφέροντος υπό την
επιταγή των ιδιωτικών επιδιώξεων.
εκείνες οι συμπεριφορές που
χαρακτηρίζονται ως μορφές κατάχρησης εξουσίας είτε στο δημόσιο είτε στον
ιδιωτικό τομέα. Αφορά σε επιλογές που πραγματοποιούνται όχι στη βάση ενός
θεσμοθετημένου και νομιμοποιημένου κοινωνικού πλαισίου, αλλά στη βάση εξυπηρέτησης
ιδιοτελών συμφερόντων, ατόμων ή ομάδων ,που έχουν τη δυνατότητα (λόγω της θέσης
τους στην ιεραρχία ενός δημόσιου ή ιδιωτικού θεσμού) να λάβουν τη συγκεκριμένη
απόφαση. Πρόκειται για εσκεμμένη υπαγωγή του δημοσίου συμφέροντος υπό την
επιταγή των ιδιωτικών επιδιώξεων.
Εξυπακούεται ότι τέτοιου είδους
αποφάσεις έρχονται ευθέως σε σύγκρουση με το «δημόσιο συμφέρον» με οποιοδήποτε
τρόπο αυτό νοείται σε κάθε εποχή.
αποφάσεις έρχονται ευθέως σε σύγκρουση με το «δημόσιο συμφέρον» με οποιοδήποτε
τρόπο αυτό νοείται σε κάθε εποχή.
Η παραβίαση των κανόνων της
συλλογικής ζωής και η παρεκκλίνουσα συμπεριφορά ανάλογα με το υφιστάμενο
νομιμοποιητικό πλαίσιο καθορισμού του δημοσίου συμφέροντος καθορίζει και το
εννοιολογικό περιεχόμενο της διαφθοράς.
συλλογικής ζωής και η παρεκκλίνουσα συμπεριφορά ανάλογα με το υφιστάμενο
νομιμοποιητικό πλαίσιο καθορισμού του δημοσίου συμφέροντος καθορίζει και το
εννοιολογικό περιεχόμενο της διαφθοράς.
Είναι γενικά αποδεκτό ,ότι η
διαφθορά αποτελεί διεθνές και ταυτόχρονα διαχρονικό φαινόμενο. Υπάρχει με
διάφορες μορφές ,εκδηλώνεται με ποικίλους τρόπους, εμφανίζει πάμπολλα
χαρακτηριστικά με αποτέλεσμα να είναι σχετικά δύσκολο να ευρεθεί ένας
κατάλληλος ορισμός που να καλύπτει το σύνολο των διαχρονικών του πτυχών.
διαφθορά αποτελεί διεθνές και ταυτόχρονα διαχρονικό φαινόμενο. Υπάρχει με
διάφορες μορφές ,εκδηλώνεται με ποικίλους τρόπους, εμφανίζει πάμπολλα
χαρακτηριστικά με αποτέλεσμα να είναι σχετικά δύσκολο να ευρεθεί ένας
κατάλληλος ορισμός που να καλύπτει το σύνολο των διαχρονικών του πτυχών.
Παράλληλα η διαχρονικότητα του ,η
χωρική του εξάπλωση, αλλά και η παρουσία του σχεδόν στο σύνολο των κοινωνικοοικονομικών σχηματισμών ,σηματοδοτεί μια συνεχή εξέλιξη
και μεταβολή του φαινομένου καθιστώντας δυσκολότερη τη σύλληψη των εκφάνσεών
του στην καθημερινότητα. Παρ’ όλα αυτά όμως
ουσιαστικά πρόκειται για ένα φαινόμενο σχετικά προβλέψιμο αν όχι ως προς
την έκτασή του τουλάχιστον ως προς τις βασικές του εκδηλώσεις.
χωρική του εξάπλωση, αλλά και η παρουσία του σχεδόν στο σύνολο των κοινωνικοοικονομικών σχηματισμών ,σηματοδοτεί μια συνεχή εξέλιξη
και μεταβολή του φαινομένου καθιστώντας δυσκολότερη τη σύλληψη των εκφάνσεών
του στην καθημερινότητα. Παρ’ όλα αυτά όμως
ουσιαστικά πρόκειται για ένα φαινόμενο σχετικά προβλέψιμο αν όχι ως προς
την έκτασή του τουλάχιστον ως προς τις βασικές του εκδηλώσεις.
Συνήθως οι πρακτικές της διαφθοράς γίνονται εμφανείς σε περιόδους
κρίσεων των κριτηρίων νομιμότητας όταν και καθίσταται επιτακτική η ανάγκη
επαναξιολόγησης τους και πιθανώς η υιοθέτηση νέων. Η πύκνωση της διαφθοράς
παρατηρείται κυρίως σε περιόδους που η κοινωνία ασθενεί σοβαρά ρέπουσα σε καταστάσεις αποσάθρωσης των
συγκρουσιακών πυλώνων που την υποβαστάζουν . Όταν δηλαδή χυλοποιείται
μεταμορφούμενη σε απαθή σύναξη απαθών και αδιάφορων ατόμων καθοδηγούμενων από
ασήμαντες πολιτικές ηγεσίες.
κρίσεων των κριτηρίων νομιμότητας όταν και καθίσταται επιτακτική η ανάγκη
επαναξιολόγησης τους και πιθανώς η υιοθέτηση νέων. Η πύκνωση της διαφθοράς
παρατηρείται κυρίως σε περιόδους που η κοινωνία ασθενεί σοβαρά ρέπουσα σε καταστάσεις αποσάθρωσης των
συγκρουσιακών πυλώνων που την υποβαστάζουν . Όταν δηλαδή χυλοποιείται
μεταμορφούμενη σε απαθή σύναξη απαθών και αδιάφορων ατόμων καθοδηγούμενων από
ασήμαντες πολιτικές ηγεσίες.
Η διαφθορά αποτελεί εξόχως πολιτικό πρόβλημα και τίποτε άλλο . Οι
εκάστοτε κυβερνώντες έχουν την υποχρέωση να δρουν προληπτικά και κατασταλτικά. Προληπτικά
δια της ηθικής διαπαιδαγωγήσεως μέσω της πρόταξης της ιδίας συμπεριφοράς ως
προτύπου και κατασταλτικά μέσω των
ελέγχων. Στην Ελλάδα οι κυβερνώντες δεν
έπραξαν ούτε το ένα ούτε το άλλο , με αποτέλεσμα η διαφθορά να εξαπλωθεί σε μεγάλα στρώματα
του πληθυσμού που διαχειρίζονται πρωτίστως τα δημόσια πράγματα. Αν υπολογίσουμε
ότι στην Ελλάδα οι διαχειριστές των δημοσίων πραγμάτων ανήκουν στο εκάστοτε
κυβερνών κόμμα αντιλαμβανόμαστε την ευθύνη όσων έχουν μέχρι τώρα αναλάβει
κυβερνητικές ευθύνες. Για τους απλούς αυτούς λόγους η συμπεριφορά της
καθεστηκυίας πολιτικής ελίτ στο πρόβλημα της διαφθοράς , όπως εκφράζεται από τα κόμματα εξουσίας
αυτής της χώρας, προκαλεί απέραντη οργή.
Οργή που ξεχειλίζει σαν φουσκωμένο ποτάμι που είναι έτοιμο να παρασύρει τα
πάντα στο διάβα του σε μια κοινωνία διαβρωμένη μέχρι αφάνταστου σημείου που τη
συνέχουν ο συμψηφισμός , οι αμοιβαίες αποσιωπήσεις και ή εκτεχνικευμένη
θεατρικότητα περισσού θράσους. Γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα ότι η
διαφθορά είναι εκτεταμένη και διαπερνά κάθετα και οριζόντια ολόκληρη την
κοινωνία. Έχουν απόλυτη συνείδηση ότι η διαφθορά δεν μπορεί ως εκ τούτου να
οριοθετηθεί στα πλαίσια ενός κόμματος. Συνεπώς ξέρουν ότι η στάση τους είναι
άκρως υποκριτική και αποσκοπεί μόνο στο
να ρίξουν στάχτη στα μάτια των ψηφοφόρων και να τους παραπλανήσουν
μεταθέτοντας το πρόβλημα της διαφθοράς
από κατ ’εξοχήν πολιτικό επίπεδο στο επίπεδο
των κομματιών φίλων και λοιπών συγγενών. Μα
ο κομματικός μηχανισμός του εκάστοτε κόμματος εξουσίας αποτελεί και τον μηχανισμό
διαχείρισης των δημοσίων πραγμάτων σε τούτη την χώρα. Μόνο οι κομματικοί φίλοι
επιλέγονται για τη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού από τις ανώτερες μέχρι και
τις τελευταίες θέσεις ευθύνης. Όλοι όσοι
κατοικούν στη χώρα το γνωρίζουν. Επομένως την πολιτική ευθύνη φέρουν ακέραια τα
κυβερνητικά κόμματα. Αυτά όμως είναι γνωστά. Το ερώτημα είναι πως θα βρεθεί
διέξοδος από την κατάσταση αυτή . Πως θα γλιτώσει το καράβι από τη Σκύλα και
την Χάρυβδη. Αυτό αποτελεί κυρίαρχο ερώτημα
σε μεγάλη μερίδα των ελλήνων πολιτών
που ασφυκτιούν από τα δεσμά μιας
δύσκολης πραγματικότητας που φαντάζει αδιέξοδη σπρώχνοντας μεγάλο αριθμό
πολιτών στην απάθεια και την ιδιωτίκευση. Υπάρχει απάντηση:
εκάστοτε κυβερνώντες έχουν την υποχρέωση να δρουν προληπτικά και κατασταλτικά. Προληπτικά
δια της ηθικής διαπαιδαγωγήσεως μέσω της πρόταξης της ιδίας συμπεριφοράς ως
προτύπου και κατασταλτικά μέσω των
ελέγχων. Στην Ελλάδα οι κυβερνώντες δεν
έπραξαν ούτε το ένα ούτε το άλλο , με αποτέλεσμα η διαφθορά να εξαπλωθεί σε μεγάλα στρώματα
του πληθυσμού που διαχειρίζονται πρωτίστως τα δημόσια πράγματα. Αν υπολογίσουμε
ότι στην Ελλάδα οι διαχειριστές των δημοσίων πραγμάτων ανήκουν στο εκάστοτε
κυβερνών κόμμα αντιλαμβανόμαστε την ευθύνη όσων έχουν μέχρι τώρα αναλάβει
κυβερνητικές ευθύνες. Για τους απλούς αυτούς λόγους η συμπεριφορά της
καθεστηκυίας πολιτικής ελίτ στο πρόβλημα της διαφθοράς , όπως εκφράζεται από τα κόμματα εξουσίας
αυτής της χώρας, προκαλεί απέραντη οργή.
Οργή που ξεχειλίζει σαν φουσκωμένο ποτάμι που είναι έτοιμο να παρασύρει τα
πάντα στο διάβα του σε μια κοινωνία διαβρωμένη μέχρι αφάνταστου σημείου που τη
συνέχουν ο συμψηφισμός , οι αμοιβαίες αποσιωπήσεις και ή εκτεχνικευμένη
θεατρικότητα περισσού θράσους. Γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα ότι η
διαφθορά είναι εκτεταμένη και διαπερνά κάθετα και οριζόντια ολόκληρη την
κοινωνία. Έχουν απόλυτη συνείδηση ότι η διαφθορά δεν μπορεί ως εκ τούτου να
οριοθετηθεί στα πλαίσια ενός κόμματος. Συνεπώς ξέρουν ότι η στάση τους είναι
άκρως υποκριτική και αποσκοπεί μόνο στο
να ρίξουν στάχτη στα μάτια των ψηφοφόρων και να τους παραπλανήσουν
μεταθέτοντας το πρόβλημα της διαφθοράς
από κατ ’εξοχήν πολιτικό επίπεδο στο επίπεδο
των κομματιών φίλων και λοιπών συγγενών. Μα
ο κομματικός μηχανισμός του εκάστοτε κόμματος εξουσίας αποτελεί και τον μηχανισμό
διαχείρισης των δημοσίων πραγμάτων σε τούτη την χώρα. Μόνο οι κομματικοί φίλοι
επιλέγονται για τη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού από τις ανώτερες μέχρι και
τις τελευταίες θέσεις ευθύνης. Όλοι όσοι
κατοικούν στη χώρα το γνωρίζουν. Επομένως την πολιτική ευθύνη φέρουν ακέραια τα
κυβερνητικά κόμματα. Αυτά όμως είναι γνωστά. Το ερώτημα είναι πως θα βρεθεί
διέξοδος από την κατάσταση αυτή . Πως θα γλιτώσει το καράβι από τη Σκύλα και
την Χάρυβδη. Αυτό αποτελεί κυρίαρχο ερώτημα
σε μεγάλη μερίδα των ελλήνων πολιτών
που ασφυκτιούν από τα δεσμά μιας
δύσκολης πραγματικότητας που φαντάζει αδιέξοδη σπρώχνοντας μεγάλο αριθμό
πολιτών στην απάθεια και την ιδιωτίκευση. Υπάρχει απάντηση:
Monthlyreview.gr 20.06.2009