Βρισκόμαστε στη διαδικασία
μεταμόρφωσης των πολυεθνικών επιχειρήσεων σε φίρμες
μεταμόρφωσης των πολυεθνικών επιχειρήσεων σε φίρμες
Το γεγονός αυτό ουσιαστικά
σηματοδοτεί την ταυτόχρονη έναρξη δύο
διαδικασιών : την αποψίλωση των πολυεθνικών επιχειρήσεων από τις παραγωγικές
τους δραστηριότητες και τη
μεταφορά τους μέσω της διαδικασίας εξωτερίκευσης δραστηριοτήτων ( outsourcing ) σε
χώρες του τρίτου κόσμου (κυρίως σε χώρες της Ν .Α Ασίας στην Κίνα, στην Ινδία και στις χώρες του πρώην ανατολικού
μπλόκ)). Με τον τρόπο αυτό οι πολυεθνικές επιχειρήσεις απαλλάσσονται από την
παραγωγική διαδικασία και από όλες τις συναφείς υποχρεώσεις που το νομικό
πλαίσια επιβάλλει κυρίως έναντι των εργασιακών δικαιωμάτων στις
αναπτυγμένες χώρες του δυτικού κόσμου.
Παράλληλα η παραγωγική διαδικασία που πραγματοποιείται στις χώρες της
περιφέρειας και αποτελεί ευθύνη των εργολάβων ,διέπεται από το εντόπιο νομικό
καθεστώς το οποίο στην καλύτερη περίπτωση θυμίζει το καθεστώς της πρωταρχικής
συσσώρευσης του κεφαλαίου στην Αγγλία του 18ου αιώνα. Οι πρωτοφανείς
συνθήκες εργασίας ,τα χαμηλότατα
ημερομίσθια, η βία, ο φόβος , η ανυπαρξία
στοιχειωδών ανθρωπίνων και εργασιακών δικαιωμάτων αποτελούν το πλαίσιο στυγνής
εκμετάλλευσης των εργαζομένων στις
συγκεκριμένες περιοχές. Συγχρόνως στις
αναπτυγμένες περιοχές του πλανήτη ,οι συνέπειες της παραπάνω διαδικασίας είναι
οδυνηρές αναφορικά με τους εργαζομένους. Χιλιάδες θέσεις εργασίας χάνονται. Στη
θέση τους εμφανίζονται άλλες οι οποίες όμως δεν διέπονται από το προηγούμενο
καθεστώς εξασφάλισης αναφορικά με τα εργασιακά
και ασφαλιστικά δικαιώματα .Πρόκειται κυρίως για θέσεις προσωρινές,
μερικής απασχόλησης που αυξάνουν την
αβεβαιότητα και την κοινωνική ανασφάλεια ενώ συγχρόνως επιταχύνουν τους ρυθμούς
κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Υπάρχουν πλήθος παραδειγμάτων για όλες αυτές τις
περιπτώσεις. Στην αποκαλούμενη εποχή της παγκοσμιοποίησης η διάγνωση είναι
σαφής : η διεθνοποίηση και οι ασκούμενες οικονομικές πολιτικές είναι προϊόντα
αποφάσεων που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των πολυεθνικών επιχειρήσεων και στη
λήψη των οποίων οι ίδιες οι πολυεθνικές λαμβάνουν ποικιλοτρόπως μέρος
Περισσότερο από το 95% των 40000
πολυεθνικών επιχειρήσεων και των 210000 περίπου θυγατρικών τους ανήκουν
στον λεγόμενο αναπτυγμένο κόσμο και οι εκατό ισχυρότερες από αυτές έχουν
κυρίαρχη θέση σε όλους τους τομείς ,ασκούν κάθε λογής επιρροές ,τόσο στην χώρα
προέλευσης όσο και στο εξωτερικό ,διαθέτουν ικανότητα επενδύσεων ,τεχνολογική
κυριαρχία ,αποκλειστική ιδιοκτησία ευρεσιτεχνιών στους τομείς αιχμής στους
οποίους θεμελιώνεται η σύγχρονη ισχύς. Δημόσια και ανοικτά ομολογείται ότι προς όφελος
ακριβώς αυτών των εξουσιών ,στα τελευταία
τριάντα χρόνια αναδομήθηκαν οι
οικονομίες ,οι ανθρώπινες σχέσεις και τροποποιήθηκαν οι εθνικές νομοθεσίες και
το διεθνές δίκαιο. Η αποκήρυξη του πολιτικού ως φορέα και εγγυητή του γενικού
συμφέροντος είναι σχεδόν ολοκληρωτική. Τούτο κατέστη δυνατό με τη
σταδιακή απαξίωση και αποδυνάμωση του δημόσιου χώρου. Η κεντρική
σημασία του δημόσιου χώρου στη σημερινή
εποχή αποτελεί αναπόδραστο γεγονός. Μόνο η ύπαρξη του μπορεί να
αποτελέσει την απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαμόρφωση μιας φιλοσοφίας
του δημοσίου η οποία θα όριζε το λεγόμενο κοινό καλό της πόλεως και θα
διαμεσολαβούσε στη σύγκρουση των ιδιωτικών συμφερόντων. Μόνο πάνω σ’ αυτή τη
βάση είναι δυνατές κάποιες συναινετικές αρχές πολιτικού βίου, χωρίς αυτές δεν
υπάρχει τίποτε άλλο από την κτηνώδη δύναμη. Το πολιτεύεστε ,ως
πράξη συμβίωσης, εξασφαλίζει μέσω της δημόσιας
δραστηριότητας την ένταξη του ατόμου στον κόσμο των
ανθρώπων. Η ενασχόληση των
ανθρώπων με την κοινή ζωή, μέσω του πολιτικού πράττειν , που με απλά λόγια σημαίνει
ισότιμη συμμετοχή στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων, τους επιτρέπει
την απόκτηση της ατομικότητας για την οποία τόσο πολύ κόπτονται οι σύγχρονες
σειρήνες της επικοινωνίας και της προπαγάνδας, προάγοντας την αφελή αλλά άκρως
επικίνδυνη αντίληψη περί αποκλειστικής ενασχολήσεως με τον ιδιωτικό χώρο. Η
υιοθέτηση μιας τέτοιας αντίληψης είναι βέβαιον ότι θα επιφέρει και την απώλεια
του όποιου ιδιωτικού βίου έχει απομείνει στη σημερινή ζοφερή πραγματικότητα.
Σημάδια και μάλιστα αρκούντως εμφανή μιας τέτοιας διαμορφούμενης τάσης υπάρχουν
ολόγυρά μας. Είναι αδύνατον να
υπάρξει υγιής ιδιωτικός βίος δίχως να προϋποτίθεται ο δημόσιος βίος.
Συγχρόνως και αυτό είναι το πλέον ουσιώδες , οι άνθρωποι, ανταλλάσσοντας τις
διαφορετικές προοπτικές τους σχετικά με
τις κοινές υποθέσεις και παρεμβαίνοντας με τις πρωτοβουλίες τους στο πλέγμα των
τεκταινομένων , ιδρύουν και συντηρούν το δημόσιο χώρο με ταυτόχρονη δημιουργία
και ανάδυση δύναμης.
Συνεπώς και αυτό χρειάζεται να γίνει σαφές ότι
δύναμη υπάρχει όπου οι άνθρωποι , καθιστώντας μεταξύ τους σχέσεις
ισοτιμίας , μπορούν να λέγουν και να πράττουν από κοινού. Η Πολιτική συμβάλλει
κατά τρόπο ουσιαστικό στην προσπάθεια αποκατάστασης της αλήθειας των πραγμάτων
και συνεπώς στη εκ νέου
επαναδραστηριοποίησης των πολιτών
με στόχο ένα περισσότερο ανθρώπινο κόσμο.
σηματοδοτεί την ταυτόχρονη έναρξη δύο
διαδικασιών : την αποψίλωση των πολυεθνικών επιχειρήσεων από τις παραγωγικές
τους δραστηριότητες και τη
μεταφορά τους μέσω της διαδικασίας εξωτερίκευσης δραστηριοτήτων ( outsourcing ) σε
χώρες του τρίτου κόσμου (κυρίως σε χώρες της Ν .Α Ασίας στην Κίνα, στην Ινδία και στις χώρες του πρώην ανατολικού
μπλόκ)). Με τον τρόπο αυτό οι πολυεθνικές επιχειρήσεις απαλλάσσονται από την
παραγωγική διαδικασία και από όλες τις συναφείς υποχρεώσεις που το νομικό
πλαίσια επιβάλλει κυρίως έναντι των εργασιακών δικαιωμάτων στις
αναπτυγμένες χώρες του δυτικού κόσμου.
Παράλληλα η παραγωγική διαδικασία που πραγματοποιείται στις χώρες της
περιφέρειας και αποτελεί ευθύνη των εργολάβων ,διέπεται από το εντόπιο νομικό
καθεστώς το οποίο στην καλύτερη περίπτωση θυμίζει το καθεστώς της πρωταρχικής
συσσώρευσης του κεφαλαίου στην Αγγλία του 18ου αιώνα. Οι πρωτοφανείς
συνθήκες εργασίας ,τα χαμηλότατα
ημερομίσθια, η βία, ο φόβος , η ανυπαρξία
στοιχειωδών ανθρωπίνων και εργασιακών δικαιωμάτων αποτελούν το πλαίσιο στυγνής
εκμετάλλευσης των εργαζομένων στις
συγκεκριμένες περιοχές. Συγχρόνως στις
αναπτυγμένες περιοχές του πλανήτη ,οι συνέπειες της παραπάνω διαδικασίας είναι
οδυνηρές αναφορικά με τους εργαζομένους. Χιλιάδες θέσεις εργασίας χάνονται. Στη
θέση τους εμφανίζονται άλλες οι οποίες όμως δεν διέπονται από το προηγούμενο
καθεστώς εξασφάλισης αναφορικά με τα εργασιακά
και ασφαλιστικά δικαιώματα .Πρόκειται κυρίως για θέσεις προσωρινές,
μερικής απασχόλησης που αυξάνουν την
αβεβαιότητα και την κοινωνική ανασφάλεια ενώ συγχρόνως επιταχύνουν τους ρυθμούς
κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Υπάρχουν πλήθος παραδειγμάτων για όλες αυτές τις
περιπτώσεις. Στην αποκαλούμενη εποχή της παγκοσμιοποίησης η διάγνωση είναι
σαφής : η διεθνοποίηση και οι ασκούμενες οικονομικές πολιτικές είναι προϊόντα
αποφάσεων που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των πολυεθνικών επιχειρήσεων και στη
λήψη των οποίων οι ίδιες οι πολυεθνικές λαμβάνουν ποικιλοτρόπως μέρος
Περισσότερο από το 95% των 40000
πολυεθνικών επιχειρήσεων και των 210000 περίπου θυγατρικών τους ανήκουν
στον λεγόμενο αναπτυγμένο κόσμο και οι εκατό ισχυρότερες από αυτές έχουν
κυρίαρχη θέση σε όλους τους τομείς ,ασκούν κάθε λογής επιρροές ,τόσο στην χώρα
προέλευσης όσο και στο εξωτερικό ,διαθέτουν ικανότητα επενδύσεων ,τεχνολογική
κυριαρχία ,αποκλειστική ιδιοκτησία ευρεσιτεχνιών στους τομείς αιχμής στους
οποίους θεμελιώνεται η σύγχρονη ισχύς. Δημόσια και ανοικτά ομολογείται ότι προς όφελος
ακριβώς αυτών των εξουσιών ,στα τελευταία
τριάντα χρόνια αναδομήθηκαν οι
οικονομίες ,οι ανθρώπινες σχέσεις και τροποποιήθηκαν οι εθνικές νομοθεσίες και
το διεθνές δίκαιο. Η αποκήρυξη του πολιτικού ως φορέα και εγγυητή του γενικού
συμφέροντος είναι σχεδόν ολοκληρωτική. Τούτο κατέστη δυνατό με τη
σταδιακή απαξίωση και αποδυνάμωση του δημόσιου χώρου. Η κεντρική
σημασία του δημόσιου χώρου στη σημερινή
εποχή αποτελεί αναπόδραστο γεγονός. Μόνο η ύπαρξη του μπορεί να
αποτελέσει την απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαμόρφωση μιας φιλοσοφίας
του δημοσίου η οποία θα όριζε το λεγόμενο κοινό καλό της πόλεως και θα
διαμεσολαβούσε στη σύγκρουση των ιδιωτικών συμφερόντων. Μόνο πάνω σ’ αυτή τη
βάση είναι δυνατές κάποιες συναινετικές αρχές πολιτικού βίου, χωρίς αυτές δεν
υπάρχει τίποτε άλλο από την κτηνώδη δύναμη. Το πολιτεύεστε ,ως
πράξη συμβίωσης, εξασφαλίζει μέσω της δημόσιας
δραστηριότητας την ένταξη του ατόμου στον κόσμο των
ανθρώπων. Η ενασχόληση των
ανθρώπων με την κοινή ζωή, μέσω του πολιτικού πράττειν , που με απλά λόγια σημαίνει
ισότιμη συμμετοχή στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων, τους επιτρέπει
την απόκτηση της ατομικότητας για την οποία τόσο πολύ κόπτονται οι σύγχρονες
σειρήνες της επικοινωνίας και της προπαγάνδας, προάγοντας την αφελή αλλά άκρως
επικίνδυνη αντίληψη περί αποκλειστικής ενασχολήσεως με τον ιδιωτικό χώρο. Η
υιοθέτηση μιας τέτοιας αντίληψης είναι βέβαιον ότι θα επιφέρει και την απώλεια
του όποιου ιδιωτικού βίου έχει απομείνει στη σημερινή ζοφερή πραγματικότητα.
Σημάδια και μάλιστα αρκούντως εμφανή μιας τέτοιας διαμορφούμενης τάσης υπάρχουν
ολόγυρά μας. Είναι αδύνατον να
υπάρξει υγιής ιδιωτικός βίος δίχως να προϋποτίθεται ο δημόσιος βίος.
Συγχρόνως και αυτό είναι το πλέον ουσιώδες , οι άνθρωποι, ανταλλάσσοντας τις
διαφορετικές προοπτικές τους σχετικά με
τις κοινές υποθέσεις και παρεμβαίνοντας με τις πρωτοβουλίες τους στο πλέγμα των
τεκταινομένων , ιδρύουν και συντηρούν το δημόσιο χώρο με ταυτόχρονη δημιουργία
και ανάδυση δύναμης.
Συνεπώς και αυτό χρειάζεται να γίνει σαφές ότι
δύναμη υπάρχει όπου οι άνθρωποι , καθιστώντας μεταξύ τους σχέσεις
ισοτιμίας , μπορούν να λέγουν και να πράττουν από κοινού. Η Πολιτική συμβάλλει
κατά τρόπο ουσιαστικό στην προσπάθεια αποκατάστασης της αλήθειας των πραγμάτων
και συνεπώς στη εκ νέου
επαναδραστηριοποίησης των πολιτών
με στόχο ένα περισσότερο ανθρώπινο κόσμο.
Monthlyreview.gr 6.9.2006.